Oonkalo yoodholongo yanayipala

Olopota ya pitithwa kombelewa yoOmbudsman oya holola onkalo yanayipala moka mu na aanadholongo moshilongo oshowo omahepeko taga ningilwa aanadholongo kaanambelewa yoodholongo.

Omamonitho giihuna ogendji otaga idhimbikwa komalelo goodholongo, ngoka taga holola kutya omitoto.

“Ookwatwa odha holola kutya otadhi indikwa ompito okupatululila iipotha aanambelelwa yopolisi oshowo iilyo yetanga lyashewa lyopolisi mbyoka tayi monitha iihuna ookwatwa,” olopota ompe yomomvula yo 2021 ya holola.

Ope na woo omapopyo gaanadholongo mboka ya monithwa iihuna na inaya falwa kiipangelo opo ya ka mone epango mbala, naashoka otashi pelwa ombedhi ompumbwe yaanambelewa yopolisi.

Aanadholongo natango otaya nyenyeta okwaahena uuyuki moshikondo shuuyuki shoka tashi ya kalitha omathimbo omale moondjeedhililo pwaahena ompito yokuninga eindilo lyomboloha oshowo itaya vulu okufuta omboloha uuna ya gandjwa.

“Ookwatwa dhimwe odha nyenyeta kombinga yuuwapalekitho wawo womokana mboka wa tetwa sigo oponkatu mpoka itawu vulu we okulongithwa. Komanda gwosasiyona okwe tu (aakonaakoni) lombwele kutya shoka osha ningilwa egameno omolwa ookwatwa dhimwe dhoka hadhi longitho uunima mboka onga iilwitho,” olopota ya holola.

Omanyenyeto ogendji

Kwiikwatelelwa kopolota ookwatwa odha holola omanyenyeto ogendji kombinga yolukalwa moka oyendji ya holola kutya oondjeedhililo kadhili monkalo yopauntu nookombitha odha nyata noonkondo nomalamba itaga longo. Pomahala gamwe ominino dhiiyekelwahi otadhi tondoka dhuuka moondunda dhokulala molwaashoka odha thita. Ookwatwa odha holola kutya oonkambadhala okuwapaleka omahala gawo otadhi ponyo molwaashoka eindilo lyiiwapalekithi otali gwile momakutsi ga thita.

Ompumbwe yiikulya nayo omukundu omunene, aakonaakoni oya mono kutya ope na ompumbwe yiikulya naanadholongo yamwe otaya nyenyeta kutya ihaya pewa iikulya ya gwana na inayi telekwa ya pya.

Posasiyona yopolisi mOshikango, kape na omuteleki nokwatwa ohadhi teleke dho dhene.

Omwaalu omunene moondjeedhililo nago oguli omukundu sho posasiyona yopolisi mEenhana ya pitikwa owala okukala naantu 60 ihe omwa adhika aantu 156.

Ookwatwa dhimwe kombinga yokomunkulofuta odha nyenyeta kutya ihadhi pewa omakumbatha ga gwana okwiikelela kuutalala.

Ombelelwa yo oya lopota kutya omanyenyeto ge li 2 880 oga yakulwa moshikakomvula sho 2021/2022 noopresenda 84 dhomanyenyeto ngoka odha kandulwapo.

Omanyenyeto ogendji oga zilile moshitopolwa shaKhomas Region (784), Erongo (390) oshowo Oshana (305).

Omanyenyeto omashona oga zilile moshitopolwa shaKavango West 12, omanyenyeto gamwe oga zilila woo pondje yoshilongo.

Olopota oya holola kutya aalumentu oyo ya ningi omanyenyeto ogendji 1 944, omanga aakiintu 805. Omanyenyeto geli 128 oga zilila koongundu omanga 13 gaza kaantu yaaheshiwike.

Oopresenda 21 dhomanyenyeto odhuukilila kuuministeli, 15 odhuukilila kopolisi omanga oopresenda 8 dhuuka koohandimwe kondandalunde.

Aapolisi oya mono omanyenyeto geli po 579, kwa landula oshikondo shuuyuki 280 omanga aanambelewa yegameno lyoodholongo ya mono omanyenyeto geli 269.

Omanyenyeto geli (1 175), oga ningwa kaantu yoyene, omanyenyeto geli (793) oga shangwa, omanyenyeto oga ningwa pangodhi (640) omanga omanyenyeto 325 ga ningwa kaanadholongo pethimbo ya falwa kuupangelo.

caption