Uutile wuulunga woondoongi
Aakwashigwana yaaTopnaar mboka taya lumbu momudhingoloko gwomulonga gwaKuiseb mErongo, oya holola omaiyuvo gawo omolwa oompangela ndhoka tadhi ningwa opo ku totwepo uutomeno woondoongi moshilongo, taya popi kutya uutomeno mboka otawu ka etitha uulunga woondoongi moshilongo.
Omukomeho gwelelo lyopamuthigululwakalo lyaakwashigwana mboka, Seth Kooitjie okwa popi kutya aantu ye oyuuvite omahokololo guutomeno mboka taga popiwa, na oga e ta uutile mokati kaakwashigwana mboka.
Okwa lombwele oNampa kutya ohaya longitha iinamwenyo mbyoka momalweendo gawo nomathimbo gamwe ihaye yi landitha po kwaamboka haya tomo oondoongi.
Kooitjie okwa popi kutya kaye na ontseyo neuveko kutya uutomeno mboka otawu vulu okweetitha uupyakadhi wu thike peni.
Omapopyo gaKooitjie oga landula omatseyitho ga ningwa miikundaneki kutya aapunguli AaChina otaya pangele okutotapo ongeshefa yuutomeno mOutjo nOkahandja.
Uutomeno mboka otawu pangele okukala tawu tomo oondoongi dhili 70 mesiku kehe nokomvula omayalulo ngoka otaga ulike kutya oondoongi 25 000.
Okwa popi kutya ope na ongeshefa onene yoshipa shondoongi moChina, shoka tashi longithwa mokuninga omuti gwa simana, hagu ithanwa 'ejiao'. Kakele kokulongithwa momalweendo, oondoongi ohadhi longithwa woo mokupulula omapya moNamibia. Omayalulo giinamwenyo ngoka gwa ningwa mo-2016, koshikondo shUundjolowele wIinamwenyo, oga holola kutya Namibia oku na oondoongi dha thika po- 144 647.
Sho a ningilwa omapulaapulo, Mayola gwa Outjo Marius Sheya okwa popi kutya elelo itali vulu okutula miilonga okatomeno hoka, ngele ope na uumbangi kutya otaka vulu okweeta uupyakadhi moshigwana,.
Sheya okwa popi kutya omakonaakono
goenvironmental impact assessment (EIA) ogeli metifa nelelo otali kaya moonkundathana nomahangano ngoka taga pangele okutunga uutomeno mboka oshowo oshigwana. Mayola gwaKahandja, Congo Hindjou okwa popi kutya elelo lyondoolopa yawo oya pula aakuthimbinga muutomeno mboka ya ninge ekwatathano noshigwana tango.
Kenya oye owala oshilongo shaAfrika shoka shi na okatomeno koondoongi, omanga iilongo ngaashi Tanzania, Botswana, Uganda naEthiopia oya pata uutomeno mboka, pahapu dhaAlex Mayers gwoBritish charity Donkey Sanctuary.
Mayers, ngoka e li moshilong opo a vule okuuva omaiyovo gaakwashigwana kombinga yoshikumungu shika, okwa popi kutya oondoongi ohadhi gandja ekwatho momalweendo gokufala kuuklinika, okukateka omeya nokulonga momapya gaakwashigwana mboka olundji haya dhengwa koshikukuta.
Okwa popi kutya omalelo goondoolopa oge na oshinakugwanithwa shokugamenena po oonkalamwenyo dhaakwashigwana.
-Nampa
PAULUS SHIKU
Okwa lombwele oNampa kutya ohaya longitha iinamwenyo mbyoka momalweendo gawo nomathimbo gamwe ihaye yi landitha po kwaamboka haya tomo oondoongi.
Kooitjie okwa popi kutya kaye na ontseyo neuveko kutya uutomeno mboka otawu vulu okweetitha uupyakadhi wu thike peni.
Omapopyo gaKooitjie oga landula omatseyitho ga ningwa miikundaneki kutya aapunguli AaChina otaya pangele okutotapo ongeshefa yuutomeno mOutjo nOkahandja.
Uutomeno mboka otawu pangele okukala tawu tomo oondoongi dhili 70 mesiku kehe nokomvula omayalulo ngoka otaga ulike kutya oondoongi 25 000.
Okwa popi kutya ope na ongeshefa onene yoshipa shondoongi moChina, shoka tashi longithwa mokuninga omuti gwa simana, hagu ithanwa 'ejiao'. Kakele kokulongithwa momalweendo, oondoongi ohadhi longithwa woo mokupulula omapya moNamibia. Omayalulo giinamwenyo ngoka gwa ningwa mo-2016, koshikondo shUundjolowele wIinamwenyo, oga holola kutya Namibia oku na oondoongi dha thika po- 144 647.
Sho a ningilwa omapulaapulo, Mayola gwa Outjo Marius Sheya okwa popi kutya elelo itali vulu okutula miilonga okatomeno hoka, ngele ope na uumbangi kutya otaka vulu okweeta uupyakadhi moshigwana,.
Sheya okwa popi kutya omakonaakono
goenvironmental impact assessment (EIA) ogeli metifa nelelo otali kaya moonkundathana nomahangano ngoka taga pangele okutunga uutomeno mboka oshowo oshigwana. Mayola gwaKahandja, Congo Hindjou okwa popi kutya elelo lyondoolopa yawo oya pula aakuthimbinga muutomeno mboka ya ninge ekwatathano noshigwana tango.
Kenya oye owala oshilongo shaAfrika shoka shi na okatomeno koondoongi, omanga iilongo ngaashi Tanzania, Botswana, Uganda naEthiopia oya pata uutomeno mboka, pahapu dhaAlex Mayers gwoBritish charity Donkey Sanctuary.
Mayers, ngoka e li moshilong opo a vule okuuva omaiyovo gaakwashigwana kombinga yoshikumungu shika, okwa popi kutya oondoongi ohadhi gandja ekwatho momalweendo gokufala kuuklinika, okukateka omeya nokulonga momapya gaakwashigwana mboka olundji haya dhengwa koshikukuta.
Okwa popi kutya omalelo goondoolopa oge na oshinakugwanithwa shokugamenena po oonkalamwenyo dhaakwashigwana.
-Nampa
PAULUS SHIKU
Comments
Namibian Sun
No comments have been left on this article