Oonkondo dhaSwapo moPaliamende dha kuthwa po
Oonkondo dhaSwapo moPaliamende dha kuthwa po

Oonkondo dhaSwapo moPaliamende dha kuthwa po

Ongundu tayi pangele ya ndopa okumona omawi ogendji mOmutumba gwoPaliamende ngoka taga gandja oonkondo kongundu, okuninga omatokolo nokulundulula ekotampango ngaashi sha kala nale.
Ogone Tlhage
Shika oshikando shotango mondjokonona yongundu, okuza momvula yo 1994 konima sho ongundu yoSwapo ya mono oopresenda 65 ndhoka tadhi kalelepo iipundi 63 momutumba gwoPaliamende.

Ongundu oya li ya mono oopresenda 80 momahogololo ga ningwa momvula yo 2014 nokumona iipundi 77 yomiipundi 96 mOmutumba gwoPaliamende.

Pwaahena oonkondo dhoka, Swapo itaka vula we okuninga omalundululo mEkotampango ngaashi a ningi momvula yo 1999 sho a gandja oshikako shuuleli oshitiyali kOmupresidende Sam Nujoma oshowo momvula yo 2014, sho ya tokola okutotapo ompito yomupeha presidende.

Gamwe gomomalundululo okugwedhala omwaalu gwiipundi moPaliamende okuza piipundi o 77 okuya piipundi 96.

Swapo natango itaka vula okundulula oompango pwaahena ezimino okuza koongundu dhompilameno ngaashi ompango yoMarine Resources yomomvula yo 2015.

Elundululo ndyoka olyo lya gandja oonkondo kuminista nale, Bernhardt Esau, a gandje ookota dhokukwata oohi kehangano lyaIceland lyedhina Samherji, okupitila mehangano lya yama kepangelo lyoFishcor, mepingakanitho lyoombumbo.

Esau okwa tulwa miipandeko shi na sha ekwatathano noshikumungu shoka na okwa holoka mOmpangu mOmaandaha pamwe naafekelwa pamwe naye yeli yatano.

Geingob okwa mono oopresenda 56 okuza momahogololo ngoka ga ningwa oshiwike sha piti, okuyeleka noopreseda 87 dhoka a mono momahogololo ngoka ga ningwa momvula yo 2014,sho a hogololwa lwotango a ninge omupresidende.

Oshotango woo mondjokonona yaSwapo omuulikwa presidende gwawo ta mono oopresenda ooshona dhomawi gaahogololi.

Ongundu yoPopular Democratic Movement (PDM) oya mono oopresenda 16 okuza poopresenda 5 dhoka ya li yamono momahogololo gomomvula yo 2014, na oya mono iipundi 16 okuza piitundi itano. Ongundu ompe yoLandless People's Movement (LPM), oya mono oopresenda 4 ndhoka dha kalela po iipundi ine momutumba gwoPaliamende. Ongundu yoRally for Democracy and Progress oya gu pevi sho ya mono owala oshipundi shimwe shomupresidende gwawo, Mike Kavekotora, ongundu oya li ya mono iipundi 8 momahogololo gomomvula yo 2009.

Ongundu yoUnited Democratic Front (UDF), National Unity Democratic Organisation (Nudo), Namibian Economic Freedom Fighters (NEFF) oshowo Republican Party (RP) adhihe odha mono iipundi iyali omanga ongundu yoChristian Democratic Voice (CDV) oshowo Swanu ya mono oshipundi shimwe.

Ongundu yoCongress of Democrats (CoD), United People's Movement (UPM) oshowo Workers Revolutionary Party (WRP) inaya mona iipundi.

Nonando oongundu dhimwe dhopolotika odhe shi enditha nawa momahogololo iizemo okuza miikandjohogololo yimwe otayi patanekwa. Aaleli yoongundu dhompilameno inaya kalapo pethimbo, Electoral Commission of Namibia (ECN) ya tseyitha kutya Geingob oye a sindana omahogololo kakele komuleli gwoNudo Esther Muinjangue.

Omunongononi gwekotampango, Nico Horn okwa popi kutya nonando Swapo okwa kanitha oonkondo dhoka itashi ka kala oshidhigu a vule okuninga omatokolo, molwaashoka okwa pumbwa owala omuntu gumwe e mu ya yambidhidhe momatokolo nomalunduluko ngoka taya kala yahala okuninga, onkene oku wete kutya kape na eyooloko lya sha.

Ndumba Kamwanyah okwa taambako omalunduluko ngoka, ta popi kutya ndjika ompito yoongundu dhompilameno dhi tule ombinga yawo poshitaafula.

Eshuno pevi lyeyambidhidho lyaGeingob oshowo Swapo, Kamwanyah okwa popi kutya aahogololi oya teka omukumo.

Okwa gwedha po kutya shoka oshi li etumwalaka enene kuGeingob oshowo koSwapo, kutya aantu inaya nyanyukilwa omukalo moka iinima tayi ningwa.

Omukomeho gwoInstitute for Public Policy Research (IPPR), Graham Hopwood okwa popi kutya omalunduluko otaga ka etitha aakwashigwana ya yambidhidhe ishewe Geingob.

Omolwa ekanitho noopresenda dha thika po 30, Hopwood ku wete kutya ethimbo lya Geingob lwokulundulula omukalo ngoka ta ungaunga nagwo nuulingilingi olya thikana. Okwa pumbwa woo okukutha mo momusholondondo gwongundu mboka ya monika ondjo muulingilingi.

OGONE TLHAGE

Comments

Namibian Sun 2024-05-19

No comments have been left on this article

Please login to leave a comment

LaLiga: Deportivo Alaves 1 vs 0 Getafe | Real Sociedad 1 vs 0 Valencia | Almería 0 vs 2 Barcelona | Las Palmas 2 vs 2 Real Betis SerieA: Torino 3 vs 1 AC Milan | Lecce 0 vs 2 Atalanta | Fiorentina 2 vs 2 Napoli European Championships Qualifying: Southampton 3 vs 1 West Bromwich Albion | Leeds United 4 vs 0 Norwich City English Championship: Southampton 3 vs 1 West Bromwich Albion | Leeds United 4 vs 0 Norwich City Katima Mulilo: 11° | 31° Rundu: 9° | 30° Eenhana: 11° | 31° Oshakati: 12° | 31° Ruacana: 12° | 31° Tsumeb: 13° | 29° Otjiwarongo: 12° | 27° Omaruru: 14° | 29° Windhoek: 12° | 26° Gobabis: 13° | 27° Henties Bay: 20° | 36° Wind speed: 27km/h, Wind direction: E, Low tide: 07:06, High tide: 13:28, Low Tide: 19:06, High tide: 01:31 Swakopmund: 20° | 26° Wind speed: 25km/h, Wind direction: S, Low tide: 07:04, High tide: 13:26, Low Tide: 19:04, High tide: 01:29 Walvis Bay: 22° | 33° Wind speed: 25km/h, Wind direction: SE, Low tide: 07:04, High tide: 13:25, Low Tide: 19:04, High tide: 01:28 Rehoboth: 12° | 27° Mariental: 15° | 29° Keetmanshoop: 18° | 30° Aranos: 15° | 29° Lüderitz: 16° | 35° Ariamsvlei: 18° | 32° Oranjemund: 13° | 33° Luanda: 24° | 26° Gaborone: 14° | 27° Lubumbashi: 11° | 26° Mbabane: 12° | 25° Maseru: 8° | 24° Antananarivo: 15° | 22° Lilongwe: 13° | 26° Maputo: 20° | 27° Windhoek: 12° | 26° Cape Town: 14° | 21° Durban: 17° | 28° Johannesburg: 15° | 24° Dar es Salaam: 24° | 32° Lusaka: 13° | 25° Harare: 12° | 26° Currency: GBP to NAD 23.01 | EUR to NAD 19.73 | CNY to NAD 2.51 | USD to NAD 18.15 | DZD to NAD 0.13 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.3 | EGP to NAD 0.38 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.7 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.55 | RUB to NAD 0.2 | INR to NAD 0.22 | USD to DZD 134.35 | USD to AOA 847.42 | USD to BWP 13.49 | USD to EGP 46.86 | USD to KES 130.48 | USD to NGN 1467 | USD to ZAR 18.15 | USD to ZMW 25.45 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index 79530.63 Up +0.03% | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1754.58 Up +0.81% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 13426.13 Up +0.11% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 26142.84 Up +3.27% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI 9151.06 Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 414.72/OZ UP +1.55% | Copper US$ 5.04/lb UP +4.12% | Zinc US$ 3 059.30/T UP 0.11% | Brent Crude Oil US$ 84.28/BBP UP +0.60% | Platinum US$ 1 084.88/OZ UP +2.19% Sport results: LaLiga: Deportivo Alaves 1 vs 0 Getafe | Real Sociedad 1 vs 0 Valencia | Almería 0 vs 2 Barcelona | Las Palmas 2 vs 2 Real Betis SerieA: Torino 3 vs 1 AC Milan | Lecce 0 vs 2 Atalanta | Fiorentina 2 vs 2 Napoli European Championships Qualifying: Southampton 3 vs 1 West Bromwich Albion | Leeds United 4 vs 0 Norwich City English Championship: Southampton 3 vs 1 West Bromwich Albion | Leeds United 4 vs 0 Norwich City Weather: Katima Mulilo: 11° | 31° Rundu: 9° | 30° Eenhana: 11° | 31° Oshakati: 12° | 31° Ruacana: 12° | 31° Tsumeb: 13° | 29° Otjiwarongo: 12° | 27° Omaruru: 14° | 29° Windhoek: 12° | 26° Gobabis: 13° | 27° Henties Bay: 20° | 36° Wind speed: 27km/h, Wind direction: E, Low tide: 07:06, High tide: 13:28, Low Tide: 19:06, High tide: 01:31 Swakopmund: 20° | 26° Wind speed: 25km/h, Wind direction: S, Low tide: 07:04, High tide: 13:26, Low Tide: 19:04, High tide: 01:29 Walvis Bay: 22° | 33° Wind speed: 25km/h, Wind direction: SE, Low tide: 07:04, High tide: 13:25, Low Tide: 19:04, High tide: 01:28 Rehoboth: 12° | 27° Mariental: 15° | 29° Keetmanshoop: 18° | 30° Aranos: 15° | 29° Lüderitz: 16° | 35° Ariamsvlei: 18° | 32° Oranjemund: 13° | 33° Luanda: 24° | 26° Gaborone: 14° | 27° Lubumbashi: 11° | 26° Mbabane: 12° | 25° Maseru: 8° | 24° Antananarivo: 15° | 22° Lilongwe: 13° | 26° Maputo: 20° | 27° Windhoek: 12° | 26° Cape Town: 14° | 21° Durban: 17° | 28° Johannesburg: 15° | 24° Dar es Salaam: 24° | 32° Lusaka: 13° | 25° Harare: 12° | 26° Economic Indicators: Currency: GBP to NAD 23.01 | EUR to NAD 19.73 | CNY to NAD 2.51 | USD to NAD 18.15 | DZD to NAD 0.13 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.3 | EGP to NAD 0.38 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.7 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.55 | RUB to NAD 0.2 | INR to NAD 0.22 | USD to DZD 134.35 | USD to AOA 847.42 | USD to BWP 13.49 | USD to EGP 46.86 | USD to KES 130.48 | USD to NGN 1467 | USD to ZAR 18.15 | USD to ZMW 25.45 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index 79530.63 Up +0.03% | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1754.58 Up +0.81% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 13426.13 Up +0.11% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 26142.84 Up +3.27% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI 9151.06 Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 414.72/OZ UP +1.55% | Copper US$ 5.04/lb UP +4.12% | Zinc US$ 3 059.30/T UP 0.11% | Brent Crude Oil US$ 84.28/BBP UP +0.60% | Platinum US$ 1 084.88/OZ UP +2.19%