• Home
  • LOCAL NEWS
  • Omiyonena dhuukashike kookantu dha londa pombanda moshilongo
Omiyonena dhuukashike kookantu dha londa pombanda moshilongo
Omiyonena dhuukashike kookantu dha londa pombanda moshilongo

Omiyonena dhuukashike kookantu dha londa pombanda moshilongo

Jana-Mari Smith
Oyendji yomwaamboka ya ningi iihakanwa yomakwatonkonga oyeli yoomvula dhili kohi yo 18, omanga natango aantu yoomvula 15 sigo 49 ya ningilwa omiyonena dhomomagumbo moshilongo shika.

Uuministeli wUuyuki owa tseyitha kutya oopresenda 70 dhiipotha yomiyonena odha lopotelwa Ompangu yoPombanda, niipotha mbyoka oya kwatathana nomiyonena dhopaukashike kookantu.

Iipotha yi vulithe po 3 200 yomiyonena dhomomagumbo oya lopotelwa opolisi yaNamibia pokati ko 2015 sigo 2016, neyopombanda ndyoka olyoopresenda 23.

Oolopota odhindji odhaakiintu ya tetagulwa, ya yahwa nenge ya tuswa noombele noyendji oya kwatelwa momakwatathano gopahole gaahe na ombili, na oye na uutile pahapu dhaSalatiel Shinedima, Omunambelewa omukomeho gwoWomen's Action for Development (WAD).

Okwa popi kutya aakiintu oyendji otaya lumbu muutile na itaya vulu okukonga omakwatho molwaashoka oya tila kutya ngele osha uvika kookume kawo nena otahi vulika ye ya dhipage. Shinedima okwa popi kutya nonando Namibia ota kutha ombinga na okuli oshitopolwa shiilongo mbyoka tayi gwanitha po ooveta kombinga yuuthemba negameno lyaakiintu iinima oyindji tayi sitha ohoni otayi ningilwa oshigwana unene aakiintu naanona.

Omiyalu ndhoka odha tseyithwa pethimbo kwa ningwa omahwahwameko guule womasiku 16 ge na sha nehulithepo lyomiyonena dhuukashike kookantu.

Omukwatakanithi gwoUn oshowo UNDP moNamibia, Anita Kiki Gbeho okwa popi kutya opo ku vule okukandekwa omiyonena ndhoka nena okwa pumbwa okutseyika omiyalu.

Okwa popi kutya omiyalu odho tadhi ka vulitha okukondopeka oompango nomilandu menkondopeko lyokulundulula omaihumbato. Oshitiyali okwa popi kutya aakiintu naanona oya pumbwa okulopota iimbuluma mbyoka taya longelwa kutya ne oshikando shotango nenge otayi ningwa komuntu yemu shi. Ominista yUuthike pamwe nOnkalonawa yAanona, Doreen Sioka, okwa tsu kumwe kutya aantu oya pumbwa okutameka okupopya ngele otaya ningilwa omiyonena. “Ngele omuntu okwa tameke teku dhenge nenge te ku hepeke nomalaka nena iha hulitha po omukalo ngoka. Ope na ngoka e na okuya ya moshipala, nomuntu ngoka ongoye ngele owa popi.”

Gbeho okwa popi kutya okugamena uuthemba waantu nokuya nkondopeka oshinima oshiwanawa keliko lyoshilongo oshowo pankalathano moshilongo. Okwa tsikile kutya natango okwa pumbwa okuningwa omalunduluko kombinga yomukalo moka tamu tekulilwa aanona yaamati. Okwa popi kutya aanona yaamati otaya ningi oombangi dhomiyonena tadhi ningilwa aakiintu kehe esiku okuza pepupi eshona nongele nena momagumbo kamu na ombili, oshigwana itashi kala nombili.

Okwa tskile kutya omiyonena dhomomagumbo odha ninga ngashiingeyi elyenge ndyoka lya pumbwa okutokolwa, kiiputudhilo yelongo, oongeleka oshowo iiputudhilo yopankalathano. Iikolitha niingangamithi nayo otayi dhana onkandangala onene .

Okwa popi woo kombinga yoonkundathana dhiinima yomithigululwakalo mbyoka ya nika oshiponga.

Sioka okwa popi kutya omahwahwameko ngoka oga nuninwa okutidhila kokule omiyonena dhopaukashike kookantu moshilongo oshowo okuhwahwameka egandjo lyomayakulo.

Okwa popi kutya ekondjitho lyomiyonena inali hula ngele omasiku 16 ga piti, ihe otali tsikile uule womasiku 365 kehe omvula, sigo olugodhi ndoka lwa sindanwa.



JANA-MARI SMITH

Comments

Namibian Sun 2025-05-11

No comments have been left on this article

Please login to leave a comment