Olugodhi omolwa onyama yondjuhwa yaBrazil
Olugodhi omolwa onyama yondjuhwa yaBrazil

Olugodhi omolwa onyama yondjuhwa yaBrazil

Brazil ta pindike aniwa oondjuhwa dhe, ndhoka dha nika oshiponga muAfrika
Yanna Smith
YANNA SMITH

Ehangano lyoSouth African Poultry Association (SAPA) olya kala nokuninga iipalanyolo miikundaneki moNamibia sho tali yambidhidha oshikondo shonyama yondjuhwa yaNamibia nokunyana oondjuhwa dhaBrazil, ndhoka lya popi kutya otadhi ndipilwa menenevi.

SAPA okwa ulike menindjela omupe gwoBroiler Organisation, Izaak Breitenbach, ngoka a kala nokukondjitha onkalo ndjoka ethimbo ngashiingeyi na okwa tameke nomukanda gwa manguluka ngoka a shangele iikundaneki yaSouth Afrika muFebruali gwomvula tu li na okwa kunkilile aakwashigwana kombinga yoshiponga shokulya oondjuhwa dhaBrazil.

Brazil oku li oshilongo oshititatu muuyuni mbyoka hayi nduluka onyama yoondjuhwa yomwaalu guli pombanda, a landula United State oshowo China ihe elanditho lyoondjuhwa dhe pondje yoshilongo olya londo pombanda nokupitila United State.

Oshilongo shoka ohashi tumu woo pondje yoshilongo onyama yongombe oshowo oshingulu.

Oshikondo shonyama shaBrazil osha kala sha taalela omanyano nomaupyakadhi nomomvula yo 2017, Operation Carne Fraca, oya holola polweela omaupyakadhi gopaundjolowele ga taalela oshikondo shoka. Konima yaashoka European Union okwa indike eeto lyiilandomwa yoonyama yongombe, iingulu oshowo oondjuhwa okuza kuBrazil omanga China naye a tula miilonga oondjindikila dhiilandomwa yaBrazil yonyama.

Saudi Arabia okwa indike elanditho moshilongo she lyoonyama dha longwa komahangano gatano gomomahangano ge li 58.

Nonando ongaaka Brazil onkene ha tumu momalanditho gopondje iilongomwa ye mbyoka, nokuninga iiyemo yi li pombanda unene okuza melanditho lyoondjuhwa dhe.

Iilongo ngaashi Namibia oshowo South Afrika oyo ya ningwa etoto lyokweekela iilandithomwa mbyoka, sho tayi landithwa nookuli kondando yi li pevi noonkondo.

Oshikondo shonyama yondjuhwa moNamibia oshishona natango na ohashi longitha owala oopresenda 2 okuza momalanditho gaSouth Afrika.

Momikanda dhaBreitenbach ndhoka dha pitithwa omathimbo ngaka, ota yambidhidha Namibia, naasho tashi halutha ooshoka kutya SAPA okwa kala molugodhi lwOmpangu yoPombanda okutameka omvula yo 2014, na okwa ka konga natango eyambidhidho koSupreme Court opo oondjindikila dhaNamibia dhiikalekelwe.

Aatseyinawa oya popi kutya omolwa oshipotha shoka shi li mompangu natango oshowo ompito yoshizemo oshiwinayi ndjoka tayi indikitha omapungulo moshikondo shonyama yondjuhwa.

Ngashiingeyi oshikondo shoka osha kwatwako koNamib Poultry Industries, ndjoka tayi yambidhidhwa koNamib Mills.

Omapekaapeko ga ningwa koCirrus Capital oga holola kutya kohi yoonkalo ombwaanawa, mwakwatelwa omilandu, oshikondo shonyama yondjuhwa moshilongo otashi vulu okulonda pombanda noopresenda 2.

Breitenbach okwa lombwele oNamibian Sun kutya ita vulu okutya sha kombinga yoshipotha shoka shi li mompangu natango omolwa omatompelo gontumba ta gwedha po kutya South Afrika oku na ekwatathano ewananawa noshikondo shaNamibia. Okwa popi kutya kuyo Namibia oku li kuume kawo na keshi oshiimbi.



Okwa hololwa kutya AaNamibia ihaya hogolola unene ngele taya landa iilandomwa yawo na unene ohaya tala kwaashoka shi na ombiliha. Omakonaakono goLabour Force Survey oga holola kutya ondjambi yi li pombanda mokati kAaNamibia ooN$12 662 komwedhi omanga ndjoka yi li pevi ooN$1 113.

Eeto lyiilandithomwa miilongo ohali shunitha pevi eliko lyoshilongo nokuhanagulapo oompito dhiilonga nokweetitha iilongo yi hepe. Omulandu gumwe gwokukokeka eliko lyiilongo okutotapo omapungulo oshowo oongeshefa ndhoka tadhi vulu okuya momathigathano getumo lyiilandithomwa pondje yoshilongo, omanga pethimbo lya faathana tadhi kwashilipaleke kutya omilandu noompango odha landulwa mokukondolola omaeto giilandomwa miilongo.

Dhoka odha popi wa kuPieter van Niekerk, menindjela gwomalanditho moNamib Mills, a lombwele oNamibian Sun.

Okwa popi kutya shoka otashi kwatele komeho ekoko lyeliko nokukalekapo oongeshefa nomakuyiwa kwaamboka taya kongo oompito dhiilonga.

Van Niekerk okwa popi kutya eliko otali koko owala ngele taku kalekwa po oompango nomilandu.

Aakuthimbinga mongeshefa yonyama yondjuhwa moNamibia otaya tsu kumwe noSAPA kutya oondjuhwa dhaBrazil otadhi ekelwa menenevi nokutula moshiponga oompito dhiilonga, omapungulo omape oshowo ondjele yetumo lyiilongomwa yoshilongo pondje yoshilongo.

Pahapu dhaBreitenbach, eyambidhidho lyaSAPA kuNamibia otali kala egwedhelo lyiifuta yiilongomwa mbyoka tayi etwa moshilongo, ndyoka lya ningwa eindilo koSAPA.

Omvula ya piti, SAPA okwa ningi eindilo koInternational Trade Administration Commission (ITAC) opo ku gwedhelwe iifuta yopoongamba konyama yondjuhwa yi na omasipa ndjoka tayi etwa moshilogo okuza poopresenda 37 okuya po 82, oshowo ndjoka kayi na omasipa okuza poopresenda 12 okuya po 82.

So a pulwa ngele SAPA ota kambadhala okwiindika Brazil a tume oondjuhwa dhe momalanditho gomenenevi opo ye a vule okukwatako omalanditho ngoka nokuninga uukayamukulwa, Breitenbach okwa yamukula kutya menenevi unene a tumbula South Afrika, omu na ethigathano lyongeshefa ndjoka lya manguluka ngaashi tashi hololwa momusholondondo gwomalunduluko goondando koshiwike.

Okwa tsikile kutya ongeshefa yonyama yoondjuhwa okuza moBrazil nomiilongo yimwe oya hanagulapo oshikondo shongeshefa yonyama ndjoka miilongo ngaashi Mozambique, Angola, Ghana, DRC, Congo Brazzaville oshowo iilongo yilwe oyindji, onkene osha simana noonkondo pu kale pen a uuyuuki ngele tashiya kongeshefa ndjoka.

Brazilian Association of Animal Protein oya gandja omaiyuvo ga yooloka kwaangoka gaSouth Afrika, taya popi kutya ekanitho lyiilonga oshowo iiyemo inayi etwa keeto lyonyaama yondjuhwa yaBrazil momalanditho goshilongo shoka ihe ekunku lyuudhila ndyoka lya tukuka moshilongo shoka momvula yo 2017 olyo lya etitha omaupyakadhi ngoka.

SAPA okwa lopota kutya ekunku lyiikwamawawa moshilongo shoka olya etitha ekanitho lyiiyemo ya thika poomiliyona 954. Oshikondo shonyama yondjuhwa moSouth Afrika oshi na ongushu yoobiliyona 46.

Comments

Namibian Sun 2024-05-04

No comments have been left on this article

Please login to leave a comment

Premier League: Luton Town 1 vs 1 Everton | Chelsea 2 vs 0 Tottenham Hotspur LaLiga: Getafe 0 vs 2 Athletic Club SerieA: Torino 0 vs 0 Bologna Katima Mulilo: 13° | 32° Rundu: 12° | 31° Eenhana: 14° | 33° Oshakati: 15° | 32° Ruacana: 16° | 33° Tsumeb: 15° | 30° Otjiwarongo: 13° | 29° Omaruru: 12° | 31° Windhoek: 12° | 27° Gobabis: 15° | 28° Henties Bay: 15° | 21° Wind speed: 28km/h, Wind direction: S, Low tide: 06:39, High tide: 12:59, Low Tide: 18:48, High tide: 01:14 Swakopmund: 15° | 17° Wind speed: 34km/h, Wind direction: S, Low tide: 06:37, High tide: 12:57, Low Tide: 18:46, High tide: 01:12 Walvis Bay: 16° | 24° Wind speed: 39km/h, Wind direction: S, Low tide: 06:37, High tide: 12:56, Low Tide: 18:46, High tide: 01:11 Rehoboth: 13° | 28° Mariental: 16° | 31° Keetmanshoop: 16° | 31° Aranos: 14° | 29° Lüderitz: 15° | 27° Ariamsvlei: 15° | 32° Oranjemund: 13° | 22° Luanda: 24° | 28° Gaborone: 14° | 28° Lubumbashi: 12° | 26° Mbabane: 14° | 30° Maseru: 10° | 24° Antananarivo: 11° | 23° Lilongwe: 15° | 28° Maputo: 18° | 31° Windhoek: 12° | 27° Cape Town: 14° | 19° Durban: 19° | 26° Johannesburg: 15° | 25° Dar es Salaam: 22° | 28° Lusaka: 15° | 28° Harare: 13° | 28° Currency: GBP to NAD 23.17 | EUR to NAD 19.9 | CNY to NAD 2.54 | USD to NAD 18.5 | DZD to NAD 0.14 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.31 | EGP to NAD 0.38 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.67 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.64 | RUB to NAD 0.2 | INR to NAD 0.22 | USD to DZD 133.95 | USD to AOA 834.06 | USD to BWP 13.64 | USD to EGP 47.9 | USD to KES 133.98 | USD to NGN 1379 | USD to ZAR 18.5 | USD to ZMW 27.1 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index 76428.31 Up +0.50% | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1700.24 Up +0.45% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 13403.47 Up +0.61% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 26113.71 Up +6.81% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 301.81/OZ DOWN -0.0011 | Copper US$ 4.53/lb UP +1.46% | Zinc US$ 2 924.30/T DOWN -0.08% | Brent Crude Oil US$ 83.49/BBP DOWN -0.0105 | Platinum US$ 955.87/OZ UP +0.28% Sport results: Premier League: Luton Town 1 vs 1 Everton | Chelsea 2 vs 0 Tottenham Hotspur LaLiga: Getafe 0 vs 2 Athletic Club SerieA: Torino 0 vs 0 Bologna Weather: Katima Mulilo: 13° | 32° Rundu: 12° | 31° Eenhana: 14° | 33° Oshakati: 15° | 32° Ruacana: 16° | 33° Tsumeb: 15° | 30° Otjiwarongo: 13° | 29° Omaruru: 12° | 31° Windhoek: 12° | 27° Gobabis: 15° | 28° Henties Bay: 15° | 21° Wind speed: 28km/h, Wind direction: S, Low tide: 06:39, High tide: 12:59, Low Tide: 18:48, High tide: 01:14 Swakopmund: 15° | 17° Wind speed: 34km/h, Wind direction: S, Low tide: 06:37, High tide: 12:57, Low Tide: 18:46, High tide: 01:12 Walvis Bay: 16° | 24° Wind speed: 39km/h, Wind direction: S, Low tide: 06:37, High tide: 12:56, Low Tide: 18:46, High tide: 01:11 Rehoboth: 13° | 28° Mariental: 16° | 31° Keetmanshoop: 16° | 31° Aranos: 14° | 29° Lüderitz: 15° | 27° Ariamsvlei: 15° | 32° Oranjemund: 13° | 22° Luanda: 24° | 28° Gaborone: 14° | 28° Lubumbashi: 12° | 26° Mbabane: 14° | 30° Maseru: 10° | 24° Antananarivo: 11° | 23° Lilongwe: 15° | 28° Maputo: 18° | 31° Windhoek: 12° | 27° Cape Town: 14° | 19° Durban: 19° | 26° Johannesburg: 15° | 25° Dar es Salaam: 22° | 28° Lusaka: 15° | 28° Harare: 13° | 28° Economic Indicators: Currency: GBP to NAD 23.17 | EUR to NAD 19.9 | CNY to NAD 2.54 | USD to NAD 18.5 | DZD to NAD 0.14 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.31 | EGP to NAD 0.38 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.67 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.64 | RUB to NAD 0.2 | INR to NAD 0.22 | USD to DZD 133.95 | USD to AOA 834.06 | USD to BWP 13.64 | USD to EGP 47.9 | USD to KES 133.98 | USD to NGN 1379 | USD to ZAR 18.5 | USD to ZMW 27.1 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index 76428.31 Up +0.50% | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1700.24 Up +0.45% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 13403.47 Up +0.61% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 26113.71 Up +6.81% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 301.81/OZ DOWN -0.0011 | Copper US$ 4.53/lb UP +1.46% | Zinc US$ 2 924.30/T DOWN -0.08% | Brent Crude Oil US$ 83.49/BBP DOWN -0.0105 | Platinum US$ 955.87/OZ UP +0.28%