Muyongo ta nyenyetele epangelo lyaNamibia
Muyongo ta nyenyetele epangelo lyaNamibia

Muyongo ta nyenyetele epangelo lyaNamibia

Yanna Smith
Omupresidende gwoUnited Democratic Party (UDP), Mishake Muyongo, okwa popi kutya oontauki dhaCaprivi ndhoka dha tokola okugalukila koNamibia okuza moBotswana otadhi tula moshiponga emanguluko lyawo molwaashoka epangelo itali ka hulitha po iilonga yalyo yanyata mbyoka tali ningile aantu yoshitopolwa shaZambezi.

Ominista yomatembu, Pendukeni Iivula-Ithana, pethimbo a ningi oshipopiwa kombinga yomutengenkwatheneko guuministeli we, okwa popi kutya uuministeli pamwe naakuthimbinga yalwe otaya pangele egalulilo kegumbo lyoontauki dha thika po-903 ndhoka dhili mokamba yoontauki yaDukwe moBotswana.

Shoka osha landula omutumba gwa ningwa no 18th Tripartite Commission ngoka gwa ningilwa moKatima Mulilo muAguste gwomvula ya piti. Momutumba ngoka omwa kundathanwa oshizemo shompangu yoPombanda yaBotswana shoka sha yi moshipala etulo miilonga lyoInvocation Cessation Clause, ndjoka yali yi na okukala ya tulwa miilonga momasiku 31 gaDecemba mo-2015.

Ontopolwa ndjoka oyali tayi pula opo Botswana ka pitike ontauki yaNamibia yi kale moshilongo moka okuya pehulilo lyo-2015 naambaka yaali ya pewa uukwaywa wuuntauki otawu pu ongushu omanga mboka ya pewa egameno lyopapolitika taya ka pitikwa ya kale moshilongo shoka ethimbo ele kashona.

Iithana-Ivula okwa popi kutya omutumba ngoka ya ningi ogwa holola kutya oshindji natango osha pumbwa okuningwa.

Minista okwa tsikile kutya nonando ongaaka oontauki odha uvanekelwa kutya otadhi vulu okugalukila moshilongo negameno lyawo otali kalekwa po oshowo otadhi ka kwathelwa opo dhi vule okushuna moshigwana.

Iivula-Ithana okwa popi kutya oontauki otadhi ka kwathelwa mokumona omikanda dhomalweendo na otaku ka ningwa endiki lyokutaambako oontauki ndhoka moshitopolwa shaZambezi. Oshimaliwa sha thika poomiliyona 10 osha nuninwa oprogramma ndjoka.

Nonando ongaaka Muyongo, ngoka e li muupongekwa moDenmark, momukanda ngoka a pititha okwa holola oonkambadhala dhaNamibia ndhoka ta ningi mokugalulila moshilongo oontaauki ndhoka kutya odha nuninwa owala okuyonagulapo oshitopolwa shaZambezi. Okwa popi kutya epangelo lyaNamibia nali tseye kutya aantu ayehe mboka ya yi muupongekwa okuza moshitopolwa shoka oyeli iilyo yoUDP na oya hala okumanguluka okatopolwa kawo okuza kuNamibia.

Okwa popi kutya epangelo lyaNamibia nali hulithepo okupiyaganeka oontauki ndhoka dhi li moBotswana lyo tali hulitha po woo ehepeko lyiimaliwa yoshigwana mbyoka yali yi na okulomgithwa miinima yilwe.

Ongundu yaMuyongo oya popi kutya epangelo lyaNamibia olya kutha ko okanhunhu kaCaprivi okupitila moNotice No. 117 Promulgation of Application of Laws to the Eastern Caprivi Zipfel Act yomoJuni gwo 1999, oomwedhi owala ooshona omanga inaku ningwa onkambadhala yokukutha ko oshitopolwa shoka.

UDP oya popi kutya ekutheko lyoshitopolwa shoka olya ningwa inaku ningwa oonkundathana naakalimo yomoshitopolwa shoka, mboka ye wete kutya oshitopolwa kashi shi shaNamibia.

Muyongo momushangwa gwe ngoka guli kohi yoshipalanyolo “Caprivi, the Occupied Land by Namibia” okwa popi kutya Iivula-Ithana pethimbo lyomitumba ndhoka dha ningwa noontauki dhaDukwi muApilili gwo-2014 oshowo muMay gwo 2015 ina yamukula omapulo kombinga yetulo miilonga lyompango ndjoka yomo-1999.

Okwa popi kutya epangelo lyaNamibia olya tula mondjeedhililo shaali paveta AaCaprivi oyendji oshowo okupangula aantu mboka taya tamanekelwa iilonga yuukulo, moka aantu ya thika po-20 ya si omaso aniwa taga limbililike.

Okwa lundile woo epangelo lyaBotswana kutya otali topola omauyelele gomeholamo goontauki nepangelo lyaNamibia naashoka oshili e yo pondje lyompango yegameno lyoontauki muuyuni.

Catherine Sasman

Comments

Namibian Sun 2025-09-15

No comments have been left on this article

Please login to leave a comment