• Home
  • LOCAL NEWS
  • Geingob a gunu mboka taya longitha evi lyuuthiga mokutoola iitsa mopolotika
Geingob a gunu mboka taya longitha evi lyuuthiga mokutoola iitsa mopolotika
Geingob a gunu mboka taya longitha evi lyuuthiga mokutoola iitsa mopolotika

Geingob a gunu mboka taya longitha evi lyuuthiga mokutoola iitsa mopolotika

Omupresidende Hage Geingo okwa popi kutya oshikumungu shevi lyuuthiga otashi vulu okweetitha iita yopashigwana moshilongo na okwa kunilile mboka taya longitha oshikumungu shoka yeshi hulithepo.
Jemima Beukes
Geingob okwa kunkilile kutya omaiyuvo kombinga yevi lyuuthiga ngele otaga longithwa papolotika otaga etitha iita yopashigwana.

“Elongitho lyoshikumungu shevi ndyoka tali longithwa kaantu yamwe po nomatompelo gawo yene otali vulu okutulitha oshilongo shika miita. Iita yopashigwana osho hayi tameke ngaaka.”

Omupanguli mOmpangu yoPombanda, Shafimana Ueitele, ngoka e li omunashipundi gwokomisi yomapulaapulo kombinga yuuthiga wevi, okwa lombwele Geingob kutya AaNamibia oya hala epangelo li tulepo omulandu kombinga yomatulululo nokuya moshipala elandithepo lyErindi Private Game Reserve ke kenge lyaMexico Alberto Baillères.

Ueitele okwa popi kutya oshigwana tashi pula woo opo edhidhiliko yevi lyuuthiga kali tamekele owala pethimbo oshilongo sha manguluka ihe nali tameke woo omanga oshilongo inashi manguluka.

Okwa gandja woo omatompelo ga gandjwa kwaamboka ya kutha ombinga momutumba dhoshigwana ndhoka dha ningwa moshilongo ashihe kutya otaya kanitha evi lyawo lyuuthiga koondoolopa ndhoka tadhi nenepekwa.

Ueitele okwa popi kutya AaNamibian otaya nyenyeta kutya etopolo lyiitopolwa yopapolotika momahogololo oshowo epangelo otashi etitha omananathano goongamba dhomalelo gopamuthigululwakalo.

Okwa popi kutya ope na omaiyuvo kutya omulandu gwomatulululo ngoka guli miilonga otagu tongola na itagu tala shili kekandulepo lyompumbwe yevi mokati kaakwashigwana mboka ya pumbwa evi na oya kuthwa evi lyawo okupitila muukoloni. Yamwe otaya pula woo oprograma yomatulululo yi kalekwe manga sigo kwa gandjwa omagwedhelelo okuzilila momikutumba ndhoka tadhi ningwa kokomisi.

Uetele natango okwa gwedha po kutya ope na epataneko enene lyelanditho lyErindi naakwashigwana yamwe oye wete shi li mondjila okukaleka manga elanditho ndyoka sigo kwa gandjwa oshizemo shiilonga yokomisi.

Oongundu dhompilameno nadho odha pataneke elanditho lyevi ndyoka lyuunene woohecta 71 000, nongudu yoNudo oya holola kutya epangelo nali kaleke elandito ndyoka sigo oshikumungu shevi lyuuthiga sha pu okukundathanwa.

Iilyo yaakwashigwana yOvaherero oshowo Ovambanderu oyali ya ningi ehololomadhilaadhilo omasiku ngaka yeli ompinge nelanditho lyErindi, taya popi kutya ndyoka evi lyuuthiga.

Ongundu ndjoka yi li kohi yedhina, Namibia Ancestral Land Foundation, oya popi kutya evi ndyoka oli li oshitopolwa shevi lyuuthiga na omanga ehala ndyoka inali ningwa lyopaumwene olya kuthwa oohekulu konima yomadhipago ga kinahenda ngoka ga ningwa moomvula dho 1904-08 moka mwadhipagelwa AaNamibia oyendji.

Ueitele okwa lombwele iikundaneki kutya okomisi ndjoka otayi ka pula epangelo oshimaliwa sha thika poomiliyona 10 no 15, nomonena oya enda oshinano shookilometa 9 000.

Okomisi ndjoka oya tamekitha omitumba dhawo omwedhi ngoka na otayi kutha omaiyuvo okuza moshigwana mboka yiikumungu yevi.

Omupeha omunashipundi gwokomisi ndjoka, Phanuel Kaapama okwa popi kutya omaiyuvo goshigwana kombinga yevi lyuuthiga oga londa pombanda noonkondo a gandja oshiholelwa moAminius moka AaTswana taya popi kutya oyo ye ya mo tango omanga AaDamara taya popi kutya oyo ye yamo tango.

Ehangano enene ekalelipo lyaaniilonga moshilongo lyoNational Union of Namibian Workers (NUNW) olya nyenyeta kutya epangelo olya nu po oshigwana sho lya zimine elanditho lyErindi komuzaizai, nonando oshigwana itashi popile elanditho ndyoka.

Oongundu dhontumba mwakwatelwa ongundu yopolotika yoNudo noSwanu, oya pula epangelo opo li kaleke elanditho lyehala ndyoka sigo okomisi yomapulaapulo mevi lyuuthiga ya mana omakonaakono.

Namibia Ancestral Land Foundation (NALAFO) oshowo Evangelical Lutheran Church in Namibia (ELCRN) nayo oya pula elanditho ndyoka li kalekwe manga.

Omasiku ngaka natango omaleli gopamuthigululwakalo geli po 16 oga pula epangelo opo kali pitike elanditho lyErindi kaazaizai.

Oya pula woo opo epangelo kali pitike omahangano gopaumwene moka aazaizai ye na mo oopresenda dhekondololo ga lande evi moNamibia sigo kwa ungaungwa nonkalo ndjoka.

Geingob, ngoka a tsakanene naAlberto Baillères Egumbo lyEpangelo omwedhi gwa piti, okwa pula ekenge ndyoka lyaMexico opo Ii pungule woo palwe moNamibia omanga Baillères a gandja omaiyuvo ge ngele epungulo lye mErindi otali kala tuu lya gamenwa ngele olya pitikwa.

Elanditho lyErindi transaction olya tegelela ezimo okuza koNamibian Competition Commission (NaCC).

JEMIMA BEUKES

Comments

Namibian Sun 2024-05-05

No comments have been left on this article

Please login to leave a comment

Premier League: Manchester City 5 vs 1 Wolves | Brentford 0 vs 0 Fulham | Sheffield United 1 vs 3 Nottingham Forest | Burnley 1 vs 4 Newcastle | Arsenal 3 vs 0 Bournemouth | Luton Town 1 vs 1 Everton | Chelsea 2 vs 0 Tottenham Hotspur LaLiga: Mallorca 0 vs 1 Atletico Madrid | Girona 4 vs 2 Barcelona | Real Madrid 3 vs 0 Cadiz | Real Sociedad 2 vs 0 Las Palmas | Getafe 0 vs 2 Athletic Club SerieA: Cagliari 1 vs 1 Lecce | Sassuolo 1 vs 0 Inter Milan | Monza 2 vs 2 SS Lazio | Torino 0 vs 0 Bologna European Championships Qualifying: Plymouth Argyle 1 vs 0 Hull City | Birmingham City 1 vs 0 Norwich City | Coventry City 1 vs 2 Queens Park Rangers | Stoke City 4 vs 0 Bristol City | Swansea City 0 vs 1 Millwall FC | Leeds United 1 vs 2 Southampton | Ipswich Town 2 vs 0 Huddersfield Town | Sunderland 0 vs 2 Sheffield Wednesday | Rotherham United 5 vs 2 Cardiff City | Middlesbrough 3 vs 1 Watford | Leicester City 0 vs 2 Blackburn Rovers | West Bromwich Albion 3 vs 0 Preston North End English Championship: Plymouth Argyle 1 vs 0 Hull City | Birmingham City 1 vs 0 Norwich City | Coventry City 1 vs 2 Queens Park Rangers | Stoke City 4 vs 0 Bristol City | Swansea City 0 vs 1 Millwall FC | Leeds United 1 vs 2 Southampton | Ipswich Town 2 vs 0 Huddersfield Town | Sunderland 0 vs 2 Sheffield Wednesday | Rotherham United 5 vs 2 Cardiff City | Middlesbrough 3 vs 1 Watford | Leicester City 0 vs 2 Blackburn Rovers | West Bromwich Albion 3 vs 0 Preston North End Katima Mulilo: 14° | 33° Rundu: 14° | 32° Eenhana: 13° | 33° Oshakati: 15° | 32° Ruacana: 16° | 34° Tsumeb: 16° | 31° Otjiwarongo: 14° | 30° Omaruru: 14° | 32° Windhoek: 12° | 27° Gobabis: 14° | 28° Henties Bay: 14° | 20° Wind speed: 18km/h, Wind direction: S, Low tide: 10:44, High tide: 04:42, Low Tide: 22:59, High tide: 17:11 Swakopmund: 16° | 17° Wind speed: 20km/h, Wind direction: SW, Low tide: 10:42, High tide: 04:40, Low Tide: 22:57, High tide: 17:09 Walvis Bay: 17° | 23° Wind speed: 25km/h, Wind direction: SW, Low tide: 10:42, High tide: 04:39, Low Tide: 22:57, High tide: 17:08 Rehoboth: 14° | 29° Mariental: 17° | 31° Keetmanshoop: 17° | 31° Aranos: 16° | 30° Lüderitz: 14° | 24° Ariamsvlei: 16° | 33° Oranjemund: 13° | 21° Luanda: 25° | 30° Gaborone: 15° | 29° Lubumbashi: 13° | 27° Mbabane: 15° | 29° Maseru: 10° | 25° Antananarivo: 12° | 23° Lilongwe: 17° | 28° Maputo: 18° | 31° Windhoek: 12° | 27° Cape Town: 14° | 17° Durban: 18° | 30° Johannesburg: 16° | 25° Dar es Salaam: 22° | 29° Lusaka: 16° | 29° Harare: 13° | 29° Currency: GBP to NAD 23.17 | EUR to NAD 19.9 | CNY to NAD 2.54 | USD to NAD 18.5 | DZD to NAD 0.14 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.31 | EGP to NAD 0.38 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.67 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.64 | RUB to NAD 0.2 | INR to NAD 0.22 | USD to DZD 133.95 | USD to AOA 834.06 | USD to BWP 13.64 | USD to EGP 47.9 | USD to KES 133.98 | USD to NGN 1379 | USD to ZAR 18.5 | USD to ZMW 27.1 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index 76428.31 Up +0.50% | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1700.24 Up +0.45% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 13403.47 Up +0.61% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 26113.71 Up +6.81% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 301.81/OZ DOWN -0.0011 | Copper US$ 4.53/lb UP +1.46% | Zinc US$ 2 924.30/T DOWN -0.08% | Brent Crude Oil US$ 83.49/BBP DOWN -0.0105 | Platinum US$ 955.87/OZ UP +0.28% Sport results: Premier League: Manchester City 5 vs 1 Wolves | Brentford 0 vs 0 Fulham | Sheffield United 1 vs 3 Nottingham Forest | Burnley 1 vs 4 Newcastle | Arsenal 3 vs 0 Bournemouth | Luton Town 1 vs 1 Everton | Chelsea 2 vs 0 Tottenham Hotspur LaLiga: Mallorca 0 vs 1 Atletico Madrid | Girona 4 vs 2 Barcelona | Real Madrid 3 vs 0 Cadiz | Real Sociedad 2 vs 0 Las Palmas | Getafe 0 vs 2 Athletic Club SerieA: Cagliari 1 vs 1 Lecce | Sassuolo 1 vs 0 Inter Milan | Monza 2 vs 2 SS Lazio | Torino 0 vs 0 Bologna European Championships Qualifying: Plymouth Argyle 1 vs 0 Hull City | Birmingham City 1 vs 0 Norwich City | Coventry City 1 vs 2 Queens Park Rangers | Stoke City 4 vs 0 Bristol City | Swansea City 0 vs 1 Millwall FC | Leeds United 1 vs 2 Southampton | Ipswich Town 2 vs 0 Huddersfield Town | Sunderland 0 vs 2 Sheffield Wednesday | Rotherham United 5 vs 2 Cardiff City | Middlesbrough 3 vs 1 Watford | Leicester City 0 vs 2 Blackburn Rovers | West Bromwich Albion 3 vs 0 Preston North End English Championship: Plymouth Argyle 1 vs 0 Hull City | Birmingham City 1 vs 0 Norwich City | Coventry City 1 vs 2 Queens Park Rangers | Stoke City 4 vs 0 Bristol City | Swansea City 0 vs 1 Millwall FC | Leeds United 1 vs 2 Southampton | Ipswich Town 2 vs 0 Huddersfield Town | Sunderland 0 vs 2 Sheffield Wednesday | Rotherham United 5 vs 2 Cardiff City | Middlesbrough 3 vs 1 Watford | Leicester City 0 vs 2 Blackburn Rovers | West Bromwich Albion 3 vs 0 Preston North End Weather: Katima Mulilo: 14° | 33° Rundu: 14° | 32° Eenhana: 13° | 33° Oshakati: 15° | 32° Ruacana: 16° | 34° Tsumeb: 16° | 31° Otjiwarongo: 14° | 30° Omaruru: 14° | 32° Windhoek: 12° | 27° Gobabis: 14° | 28° Henties Bay: 14° | 20° Wind speed: 18km/h, Wind direction: S, Low tide: 10:44, High tide: 04:42, Low Tide: 22:59, High tide: 17:11 Swakopmund: 16° | 17° Wind speed: 20km/h, Wind direction: SW, Low tide: 10:42, High tide: 04:40, Low Tide: 22:57, High tide: 17:09 Walvis Bay: 17° | 23° Wind speed: 25km/h, Wind direction: SW, Low tide: 10:42, High tide: 04:39, Low Tide: 22:57, High tide: 17:08 Rehoboth: 14° | 29° Mariental: 17° | 31° Keetmanshoop: 17° | 31° Aranos: 16° | 30° Lüderitz: 14° | 24° Ariamsvlei: 16° | 33° Oranjemund: 13° | 21° Luanda: 25° | 30° Gaborone: 15° | 29° Lubumbashi: 13° | 27° Mbabane: 15° | 29° Maseru: 10° | 25° Antananarivo: 12° | 23° Lilongwe: 17° | 28° Maputo: 18° | 31° Windhoek: 12° | 27° Cape Town: 14° | 17° Durban: 18° | 30° Johannesburg: 16° | 25° Dar es Salaam: 22° | 29° Lusaka: 16° | 29° Harare: 13° | 29° Economic Indicators: Currency: GBP to NAD 23.17 | EUR to NAD 19.9 | CNY to NAD 2.54 | USD to NAD 18.5 | DZD to NAD 0.14 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.31 | EGP to NAD 0.38 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.67 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.64 | RUB to NAD 0.2 | INR to NAD 0.22 | USD to DZD 133.95 | USD to AOA 834.06 | USD to BWP 13.64 | USD to EGP 47.9 | USD to KES 133.98 | USD to NGN 1379 | USD to ZAR 18.5 | USD to ZMW 27.1 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index 76428.31 Up +0.50% | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1700.24 Up +0.45% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 13403.47 Up +0.61% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 26113.71 Up +6.81% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 301.81/OZ DOWN -0.0011 | Copper US$ 4.53/lb UP +1.46% | Zinc US$ 2 924.30/T DOWN -0.08% | Brent Crude Oil US$ 83.49/BBP DOWN -0.0105 | Platinum US$ 955.87/OZ UP +0.28%