Andimba iha sholola
Andimba iha sholola

Andimba iha sholola

Okwatwa nale yaRobben Island, Marten Kapewasha okwa tumbaleke Ya Toivo omanga omuleli nale gwaSouth Afrika, Thabo Mbeki a popi kutya Ya Toivo ofule yenenevi.
Namene Helmich
Omupeha omunashipundi gwoNamibian Former Robben Island Political Prisoners Trust, Marten Kapewasha, okwa popi kutya nakusa Andimba Toivo Ya Toivo kali ha sholola na okwa kala iitulamo meeto lyombili nemanguluko moshilongo, onga ofule ndjoka yali ya hala nokuhalelela emangululo lyaNamibia.

Sigo osho a hulitha, Ya Tivo okwa kala omunashipundi gwoFormer Robben Island Political Prisoners Trust, ehangano lya totwa po opo li tale nokusilashisho ookwatwa dhiita nale ndhoka dha edhililwa mondholongo ya

Robben Island.

Ya Toivo ngoka a hulitha oshiwike sha piti, mepupi lyoomvula 92 okwa kala mondholongo moka uule woomvula 16.

Kapewasha okwa popi kutya Ya Toivo omuntu a kala ha thikama komatokolo ge na iha shuna monima.

“Tse aanadholongo nale yaRobben Island otwa kanitha ependa lyetu ndyoka twa kala twiinekela ethimbo alihe. Otwa kanitha kuume ketu, komrade ngoka e tu pe omukumo , noyendji mboka aashona otwa tsuwa omukumo opo tu landule moompadhi dhe. Otatu gandja omahekeleko kofamili ayihe unene omukulukadhi gwe naanona.”

Monkundathana ndhoka a ningwa naye koshifokundaneki shoNamibian Sun, Kapewasha okwa popi kutya ye okwa kala modholongo yaRobben Island uule woomvula hetatu okutameka mo-1974 pamwe nominista yaanyasha Jerry Ekandjo oshowo Nghidinwa Jacob.

Oya monika ondjo moonkambadhala dhokuya moshipala iilonga yepangelo lyokatongotongo lyaSouth Afrika.

Okwa popi kutya oyali ya tulwa mondjeedhililo yi li oshitopolwa moka mu na Ya Toivo oshowo omuleli nale gwaSouth Afrika, Nelson Mandela ihe inaya pitikwa okuya mekwatathano naakokele mboka.

“Otwa totopo omukalo gwokuya mekwatathano nayo pakushanga omatumwalaka koombapila dhootoilet. Molwaashoka ombaapila ndjoka oshona yo ompu, otwali hatu yi tonyo eta tu yi tula kokamanya nosellotape, e ta tu yi ya umbile uuna twa pitikwa oku endaenda.”

Okwa popi kutya okwa tsakanene owala na Ya Toivo mo-1981 konima sho yamangululwa, sho yo naMandela ya pula opo ye yamone.

“Oya li ye na omukumo na oye tupe omayele, kutya otwa li aashona ihe natu kwashilipaleke kutya sho tatu shuna otatu ka tsikile nekondjelomanguluko lyoshilongo shetu. Onda takanene naye woo natango mo- 1984 oshowo konima sho oshilongo sha manguluka.”

“Otu li moluhodhi lweso lye ihe otatu tyapula natango onkalamwenyo ye. Ombepo ye otayi kala natse sigo aluhe. Otwa kala hatu topolwa okashona kehe hoka twa mono okupitila momagano ngoka hatu pewa ihe iilyo otayi mono iihuna ngashiingeyi omolwa iiyemo iishona. Nonando ongaaka otatu tsikile nokulonga nuudhiginini mokudhimbuluka woo ependa lyetu Ya Toivo.”

Mbeki okwa gandja omahekeleko ge kofamili yanakusa oshowo koshigwana ashihe shaNamibia, omolwa eso lyaYa Toivo.

Okwa tumbaleke Ya Toivo kutya ependafule ndyoka lya kondjele emanguluko lyaAfrika, na okwa dhigile enenevi oshiholelwa sha simana.

Mbeki okwa popi kutya nakusa okwa dhigi po omatumbulo ga simana sho a popile ta ti: “Uuna nda thigi po uuyuni mbuka otandi kala omuntu a nyanyukwa molwaashoka Namibia okwa manguluka, naamboka tamu thigalapo kaleni noshinakugwanithwa opo kamu teye po ombili ndjoka'. onkene sho tatu laleke epende ndika, lya kondjele ombili natu kale tu shi kutya otwa thigwa molugodhi lyokukondjele enenevi epe.”

Ya Tovo ota fumbikwa mOmawendo gOmapendafule mOlyomakaya tayi ya.

NAMENE HELMICH

Comments

Namibian Sun 2025-08-24

No comments have been left on this article

Please login to leave a comment