Ahowe otashi ti ahowe
Ahowe otashi ti ahowe

Ahowe otashi ti ahowe

Omukomeho gwopolisi yaNamibia okwa tsu omuthindo kombinga yuuthemba waakiintu okutya ahowe, ta pula AaNamibia yiimange kumwe mokuhulitha po omiyonena dhoka hadhi ningilwa aakiintu naanona kaalumentu.
Jana-Mari Smith
Sebastian Ndeitunga okwa popi kutya ahowe osha hala okutya ahowe na kape na we efatululo limwe li lipo.

Ndeitunga okwa popi ngaaka pethimbo kwa patululwa pambelewa endiki lyoshikondo shoGender-Based Violence Protection Unit (GBVPU), sha kala sha tseyika nale nedhina Women and Child Protection Unit, oshipangelo shaKatutura.

Okwa popi kutya aalumentu otaya hwahwameke omiyonena omolwa endopo lyawo okusimaneka uuthemba waakiintu okutya ahowe.

Okwa tsikile kutya omiyonena mwakwatelwa omakwatonkonga nomadhipago unene otashi kwatakanithwa nelongitho lyiikolitha oshowo iingangamithi moNamibia.

Okwa tsikile kutya oshilongo osha pumbwa okulongelakumwe opo ku kongwe omikalo dhokuya moshipala uupyakadhi mboka.

Okwa pula woo ehulithepo lyomithigululwakalo dhoka kadhi li mondjila na otadhi hwahwameke omiyonena dhopaukashike kookantu.

Ngoloneya gwoshitopolwa shaKhomas, Laura McLeod-Katjirua kwa popi kutya otashi uvitha nayi sho kehe okakololo moNamibia, ngashiingeyi ka ninga ehala inali gamenwa.

Okwa kunkilile kutya onkalo ye yo pombanda lyiikolokosha nomiyonena otayi teya po oshigwana.



Oshikumithi

Omukomeho gwopolisi okwa popi iipotha yomakwatonkonga yi li 1 063 olya lopotelwa opolisi yaNamibia momvula yo 2016, omanga iipotha 980 ya lopotwa momvula yo 2017 nomomvula yo 2018 omwa lopotwa iipotha yi li 1 121, nomiyonena odhindji odha ningilwa aanona aashona.

Okwa popi kutya omiyonena odhindji ndhoka tadhi ningilwa aakiintu naanona otadhi ningwa kaalumentu aapopepi nayo nokaantu mboka yiinekela.

Zhuldyz Akisheva, omukalelipo gwopashitopolwa gwoUnited Nations Office on Drugs and Crime (UNODC), ompaekaapeko ngoka ga ningwa menenevi lyaSADC otaga holola kutya gumwe gwomaakiintu yatatu oha ningilwa omiyoenna dhokolutu nenge paihulo.

Natango gumwe gwomaanona yaakadhona yatatu, e yo lye lyotango miihulo olya ningwa palongitho lyoonkondo.

Akisheva okwa popi kutya omapekaapeko ga ningwa momvula yo 2018 koUNODC taga ithanwa 'Home, the most dangerous place for women', oga holola kutya muAfrika oshowo moAmerica aakiintu oyeli oshiponga shomadhipago taga ningwa kookume kawo kopaihole nenge kaakwanezimo yawo. MoAfrica ondjele yomadhipago ngoka oyi li po 3.1 mokati kaakiintu yeli po 100 000.

Akisheva okwa popi kutya nonando otaku ningwa oonkambadhala ope na omaiyimbo ogendji ngoka taga imbi aakiintu mboka opo ya lopote omiyonena ndhoka.

Olundji molwaashoka omiyonena dhoka ohadhi ningilwa momagumbo kaakwanezimo yawo nenge kookume, oonakuninga iihakanwa ohaya thiminikwa opo ya mwenene omiyonena dhoka. Ndeitunga okwa popi kutya endiki ndyoka lyoGBVPU otali ka gandja omayakulo koonakuninga iihakanwa yomiyonena dhopaukashike kookantu opo ya vule okulopota omiyonena ndhoka yo yamone omayakulo ngoka taya pumbwa.

Okwa tsikile kutya endiki ndyoka otali ka gandja omayakulo okuza koondohotola, aahungimwenyo nokugandja ehala lyagamenwa melopoto lyiipotha yoludhi ndoka.

Ndeitunga okwa popi kutya ompumbwe yelopoto lyiipotha mbyoka paumwene nomeholamo oshimwe sha kala nokuthiminika aakiintu naanona mboka ya ningi iihakanwa opo ya lopote omiyonena ndjoka.

Aanambelewa ya za kiiputudhilo yepangelo ya yooloka ya thika po 230, oya pewa omadheulo koUNODC, opo ya vule okuungaunga niipotha yomiyonena dhopaukashike kookantu.

Endiki ndyoka oli li limwe lyomomandiki 17 moNamibia.

Endiki lyomoKatutura lyoGBVPU okwa hololwa kutya lyo hali talelwa po unene moshilongo, ngele tashi ya kokugandja omayakulo.

Akisheva okwa popi pethimbo kwa patululwa eindiki ndyoka kutya UN moNamibia, mwakwatelwa UNICEF oshowo UNODC noUK national crime agency (CEOP) oya kala nokuyambidhidha endiki lyoKatutura mwakwatelwa eyambulepo ndyoka lya ningwa ngashiingeyi.

[email protected]

JANA-MARI SMITH

Comments

Namibian Sun 2024-04-19

No comments have been left on this article

Please login to leave a comment

SerieA: Genoa 0 vs 1 SS Lazio European Championships Qualifying: Southampton 3 vs 0 Preston North End English Championship: Southampton 3 vs 0 Preston North End Katima Mulilo: 17° | 34° Rundu: 17° | 34° Eenhana: 18° | 35° Oshakati: 20° | 35° Ruacana: 18° | 35° Tsumeb: 19° | 33° Otjiwarongo: 17° | 31° Omaruru: 19° | 34° Windhoek: 17° | 31° Gobabis: 18° | 31° Henties Bay: 17° | 23° Wind speed: 26km/h, Wind direction: S, Low tide: 07:25, High tide: 13:40, Low Tide: 19:24, High tide: 01:48 Swakopmund: 16° | 19° Wind speed: 30km/h, Wind direction: SW, Low tide: 07:23, High tide: 13:38, Low Tide: 19:22, High tide: 01:46 Walvis Bay: 19° | 26° Wind speed: 36km/h, Wind direction: SW, Low tide: 07:23, High tide: 13:37, Low Tide: 19:22, High tide: 01:45 Rehoboth: 18° | 31° Mariental: 22° | 33° Keetmanshoop: 23° | 35° Aranos: 20° | 32° Lüderitz: 18° | 34° Ariamsvlei: 23° | 37° Oranjemund: 15° | 27° Luanda: 27° | 30° Gaborone: 19° | 32° Lubumbashi: 17° | 26° Mbabane: 15° | 28° Maseru: 11° | 26° Antananarivo: 13° | 25° Lilongwe: 16° | 26° Maputo: 20° | 31° Windhoek: 17° | 31° Cape Town: 16° | 21° Durban: 18° | 28° Johannesburg: 16° | 28° Dar es Salaam: 24° | 29° Lusaka: 18° | 28° Harare: 15° | 28° #REF! #REF!