SCARS OF THE PAST: Some of the Lubango ex-detainees showing off scars allegedly obtained from atrocities. Photo: Contributed
SCARS OF THE PAST: Some of the Lubango ex-detainees showing off scars allegedly obtained from atrocities. Photo: Contributed

Ooluhupe ya hala Swapo a tye ko sha komahepeko gawo

KOMUTOOLINKUNDANA
KOMUTOOLINKUNDANA

Ovenduka

Ooluhupe naakwanezimo yAanamibia mboka taya ti oya monithwa iihuna kuSwapo pethimbo lyiita yekondjelomanguluko otaya indile natango ya popilwe, shika osha landula oshipopiwa shaPresidente Netumbo Nandi-Ndaitwah moshituthifumviko shanakusa komanda Solomon ‘Jesus’ Hawala shoka sha li ko mehuliloshiwike twa zi.

Ongundu hayi iyithana The Conquerors, oya nyola momukanda gwawo kutya okuzimina kwaNandi-Ndaitwah kutya Hawala “ina longa pauhandimwe” osha koleke kutya omakwatombambyona, okweedhililwa kwaa li paveta, okuhepekwa nokuthiminikilwa eihempululo momimvo dho1980 nasha kayi shi iiningwanima yi ikalekelwa ihe oyo oshizemo shomulandu gwa gandjwa kaaleli yoSwapo muupongekwa.

“Konyala uule woomvula 40, ooluhupe naakwanezimo yaantu mboka ya kana oya kala nokutegelela neyemato, ye na iiyadhi yiihuna ya mona omanga oshili sha kala nokuholekwa owina,” ongundu ya ti.

“Aakwanezimo sigo onena oya tindilwa ompito yokufumvika aaholike yawo, omanga ooluhupe natango otaya thiminikilwa okupulakena iifundja mbyoka tayi hokololwa.”

Ongundu yoThe Conquerors otayi indile Swapo a popye oshili nokulombwela oshigwana oshili, ongundu otayi ti okumwena kwongundu yoSwapo otaku ka sitha ohoni ongundu shampa sha ziminwa kIigwana yaHangana kutya oyo “omukalelipo gwolela noye awike gwAanamibia”

Okupopiwa meudhililoOngundu oye ekelehi woo omadhiminathanopo haga popiwa ngaashi lyoAG 13, taya ti otayi dhini uuyuuki noitayi vulu okudhima po iikulumuna mbika nenge okugamena oonakupogola.

“Okuhepeka aantu pazimino lyepangelo okwo oshimbuluma paveta yopaigwana, nando pu pite ethimbo ele oshipotha otashi pangulwa owala,” omukanda gwa ndjandjukununa.

Ooluhupe oya holola kutya Namibia okwa shaina omauvathanotsukumwe omanene gopaigwana, mwa kwatelwa oConvention Against Torture noshowo oRome Statute of the International Criminal Court, ndjoka lya pa epangelo uuthemba wokukonakona, wokukeelela nokwoopaleka omapuko, iihuna ya longwa pazimino lyepangelo niimbuluma yi li ompinge nuuntu womuntu.

Oyi indile Nandi-Ndaitwah, pauyali we wokukala omupresidente gwoshilongo noshowo omupresidente gwoSwapo, opo “kaa zimine owala kashona” ashike a kwashilipaleke kutya iiningwanima ayihe yonale ayihe otayi popiwa meudhililo.

Oonkwata dha

sa nenge dha kana

Ongundu yoThe Conquerors oya ti okupopilwa kwawo otaku pula oshili meudhililo, ealuko lyoshigwana otali pula okupopya shili nooluhupe naakwanezimo yaamboka ya kana oya pumbwa okudhimbulukiwa nepuko li opalekwe.

Ongundu otayi pula opo uukwatwamawi niinyolwa ayihe yoonkwata tadhi ihokolola yi gandjwe, noshowo omusholondondo gwiihwapo goonkwatwa dhoSwapo, ngele dha mana oondjenda nenge dha kanene.

Otaya indile woo opo omapeko goondaadhi moNamibia nenge moSouth Africa ga mangulukile aantu ge ya leshe. Oyi indile woo ongundu yoAfrican National Congress (ANC), yi longele kumwe naamboka taya kongo omauyelele agehe ngoka ye na moompungulilo dhawo. Oshikwawo, otaya pula woo opo ya lombwele ehulilo nenge mpoka pwa kala aantu oyendji mboka yi ihulwa okumonika mookamba dhoonkwatwa dhoSwapo moAngola nomoZambia.

Omukanda nguka ogwa nyolwa kuDr Leefa Penehupifo Martin peha lyongundu yoThe Conquerors.

Comments

Namibian Sun 2025-09-10

No comments have been left on this article

Please login to leave a comment