Ondoolopa yaShakati ya pititha ontengenekothaneko yawo yoomiliona N$350
Elelo lyOndoolopa yaShakati mEtitano olya pititha ontengenekothaneko yalyo yomilliona N$350 momumvo nguka gwoshimaliwa. Ontengekothaneko ndjika oya tala unene ketungo neandjaganeko lyiiyakulitho, okugandja omayakulo koshigwana ge li nawa, omayakulo gopankalathano nokutula omalukanda giinyakwi pamuthika gwoshinanena.
Oshimaliwa sha gandjwa montengekothaneko ndjika otashi tsu kumwe noshimaliwa shoka tashi ka longithwa kelelo miipumbiwa yalyo yesiku nesiku, shoka tashi ulike ontengenekothaneko ya longekidhwa nawa nonande eliko lyoshilongo tali thiminikwa kushika naashiyaka, elelo lyondoolopa lya ti.
Nonande ontengenekothaneko inayi ziminwa natango kuuministeli womapendulopo giilando nomikunda, mayola gwaShakati Leonard Hango okwa ti ontengenekothaneko kayi shi owala oshitopolwa nenge oshilongitho shiiniwe ashike oyo omulandu tagu ka longithwa mokutunga po Oshakati ya kola, ye edhilila aantu ayehe noya huma komeho.
Okwa ti kutya dhimwe dhomoopoloyeka tadhi ka tulwa miilonga momumvo nguka gwoshimaliwa ongaashi eandjaganeko lyomayakulo agehe kOmpumbu (oomiliona N$7.1), opate ompe tayi tungwa kolukanda lwOshakati North (oomiliona N$7.5), eandjaganeko lyuupomba womeya hau longo nuukalata (oomiliona N$1.3) nokapale kuunona taka tungwa kOnawa (N$200 000).
Okwa tseyitha woo kutya ondando yomayakulo gamwe gamuni otayi ka londa noopelesenda 1–5% , pakwiiyutha komalombwelo guuministeli womapendulopo giilando nomikunda.
“Etumwalaka ewanawa, ondoolopa yaShakati oya hogololwa kuuministeli womapendulopo giilando nomikunda opo yi kwatelekomeho oshinyangadhalwa shopashigwana shongushu yoomiliona N$103 shoka tashi opaleke nokutula omalukanda giinyakwa pamuthika gwoshinanena," mayola a ti.
"Shika osha kwatela mo iilonga ya simana ngaashi omeya gohanya, iitaasi yokudhinda omeya nokutula omayakulo gi ihwa po momalukanda, unenenene komalukanda ngaashi Evululuko nOkandjengedi. Oshimaliwa shomiliona N$56.7 otashi ka longithwa mokwoopaleka nokutula omayakulo agehe molukanda lwOshakati North Extension 1, hoka taku kala aakalimo mboka ya tembudhwa komahala gawo,” okwa fatulula.
Taya longo nuudhiginini
Ontengenekothaneko yo2025/2026 otayi tsikile kiilonga yomumvo twa zi ngoka gwa li nomaipyakidhilo ogendji, nondoolopa oya manitha oopoloyeka odhindji dhongushu nodha simana. Oopoloyeka ngaashi okutula oopate oteya noshowo okufula nokutula mo ominino dhomeya gohanya, oopoloyeka adhihe ndhika mbali odha pula oshimaliwa shomiliona N$4.5 mukehe opoloyeka, oshitopolwa oshitiyali shokutunga uufleta wondoolopa (oomiliona N$4.8) noshowo okulanda omandooloma giiyagaya gomomagumbo nogomolukanda (N$700 000).
Hango okwa ti woo kutya ondoolopa oya kwatha oshigwana okupitila moshiketha shomapendulopo shamayola, sha kwathela aantu mboka ya pilwa omagumbo gawo, aakokele nosha longithwa woo mokutunga uupale womaudhano.
Monena, Hango okwa ti kutya ontengenekothaneko yo2025/2026 oya ndjandjukununa nawa etopolo lyoshimaliwa li kwathe mokutunga omalukalwa, oopate nuundjugo noshowo egameno nepopilo lyaakalimo yomOshakati.
“Shika osha kwatela mo okwoopaleka oopate dhokehala lyoofabulika (oomiliona N$8), okutunga ehala lyokulefela nolyokulondela uuteksi (oomiliona N$700 000), okutula etoto lyiiyaga mondhalate (N$500 000), eandjaganeko lyolusheno lwoshali kaakalimo mboka ya tulululwa kOnawa (oomiliona N$2.7) okutunga uundjila wokutondoka omeya uuna kwa lokwa (oomiliona N$1.7),” Hango a ti.
Okwi indile aakalimo ayehe yomOshakati opamwe naanangeshefa opo ya tsikile nokufuta iifuta yamuni opo ku kwashilipalekwe kutya egandjo lyomayakulo otali ende nawa nokukaleka edhina lyOshakati li shiwikile ponomola yotango miilando mbyoka tayi humu komeho notayi tungile aakalimo yamo omagumbo.
“Ontengenekothaneko ndjika oye ya po molwelongelokumwe, eitulo mo nomadhiladhilo gakehe gumwe. Otayi ulike eitulo mo lyetu ewanawa mokutunga Oshakati ndjoka yi ilongekidhila onakuyiwa,” Hango a goyo ko.
Oshimaliwa sha gandjwa montengekothaneko ndjika otashi tsu kumwe noshimaliwa shoka tashi ka longithwa kelelo miipumbiwa yalyo yesiku nesiku, shoka tashi ulike ontengenekothaneko ya longekidhwa nawa nonande eliko lyoshilongo tali thiminikwa kushika naashiyaka, elelo lyondoolopa lya ti.
Nonande ontengenekothaneko inayi ziminwa natango kuuministeli womapendulopo giilando nomikunda, mayola gwaShakati Leonard Hango okwa ti ontengenekothaneko kayi shi owala oshitopolwa nenge oshilongitho shiiniwe ashike oyo omulandu tagu ka longithwa mokutunga po Oshakati ya kola, ye edhilila aantu ayehe noya huma komeho.
Okwa ti kutya dhimwe dhomoopoloyeka tadhi ka tulwa miilonga momumvo nguka gwoshimaliwa ongaashi eandjaganeko lyomayakulo agehe kOmpumbu (oomiliona N$7.1), opate ompe tayi tungwa kolukanda lwOshakati North (oomiliona N$7.5), eandjaganeko lyuupomba womeya hau longo nuukalata (oomiliona N$1.3) nokapale kuunona taka tungwa kOnawa (N$200 000).
Okwa tseyitha woo kutya ondando yomayakulo gamwe gamuni otayi ka londa noopelesenda 1–5% , pakwiiyutha komalombwelo guuministeli womapendulopo giilando nomikunda.
“Etumwalaka ewanawa, ondoolopa yaShakati oya hogololwa kuuministeli womapendulopo giilando nomikunda opo yi kwatelekomeho oshinyangadhalwa shopashigwana shongushu yoomiliona N$103 shoka tashi opaleke nokutula omalukanda giinyakwa pamuthika gwoshinanena," mayola a ti.
"Shika osha kwatela mo iilonga ya simana ngaashi omeya gohanya, iitaasi yokudhinda omeya nokutula omayakulo gi ihwa po momalukanda, unenenene komalukanda ngaashi Evululuko nOkandjengedi. Oshimaliwa shomiliona N$56.7 otashi ka longithwa mokwoopaleka nokutula omayakulo agehe molukanda lwOshakati North Extension 1, hoka taku kala aakalimo mboka ya tembudhwa komahala gawo,” okwa fatulula.
Taya longo nuudhiginini
Ontengenekothaneko yo2025/2026 otayi tsikile kiilonga yomumvo twa zi ngoka gwa li nomaipyakidhilo ogendji, nondoolopa oya manitha oopoloyeka odhindji dhongushu nodha simana. Oopoloyeka ngaashi okutula oopate oteya noshowo okufula nokutula mo ominino dhomeya gohanya, oopoloyeka adhihe ndhika mbali odha pula oshimaliwa shomiliona N$4.5 mukehe opoloyeka, oshitopolwa oshitiyali shokutunga uufleta wondoolopa (oomiliona N$4.8) noshowo okulanda omandooloma giiyagaya gomomagumbo nogomolukanda (N$700 000).
Hango okwa ti woo kutya ondoolopa oya kwatha oshigwana okupitila moshiketha shomapendulopo shamayola, sha kwathela aantu mboka ya pilwa omagumbo gawo, aakokele nosha longithwa woo mokutunga uupale womaudhano.
Monena, Hango okwa ti kutya ontengenekothaneko yo2025/2026 oya ndjandjukununa nawa etopolo lyoshimaliwa li kwathe mokutunga omalukalwa, oopate nuundjugo noshowo egameno nepopilo lyaakalimo yomOshakati.
“Shika osha kwatela mo okwoopaleka oopate dhokehala lyoofabulika (oomiliona N$8), okutunga ehala lyokulefela nolyokulondela uuteksi (oomiliona N$700 000), okutula etoto lyiiyaga mondhalate (N$500 000), eandjaganeko lyolusheno lwoshali kaakalimo mboka ya tulululwa kOnawa (oomiliona N$2.7) okutunga uundjila wokutondoka omeya uuna kwa lokwa (oomiliona N$1.7),” Hango a ti.
Okwi indile aakalimo ayehe yomOshakati opamwe naanangeshefa opo ya tsikile nokufuta iifuta yamuni opo ku kwashilipalekwe kutya egandjo lyomayakulo otali ende nawa nokukaleka edhina lyOshakati li shiwikile ponomola yotango miilando mbyoka tayi humu komeho notayi tungile aakalimo yamo omagumbo.
“Ontengenekothaneko ndjika oye ya po molwelongelokumwe, eitulo mo nomadhiladhilo gakehe gumwe. Otayi ulike eitulo mo lyetu ewanawa mokutunga Oshakati ndjoka yi ilongekidhila onakuyiwa,” Hango a goyo ko.
Comments
Namibian Sun
No comments have been left on this article