• Home
  • LOCAL NEWS
  • Aatotiveta oya hala oomeme mboka haya gandja po uunona waantu ya mangwe po

ASSIGNED DADS: Paternity fraud occurs when a woman falsely names a man as the biological father of her child. Photo: Cohen Family Law
ASSIGNED DADS: Paternity fraud occurs when a woman falsely names a man as the biological father of her child. Photo: Cohen Family Law

Aatotiveta oya hala oomeme mboka haya gandja po uunona waantu ya mangwe po

Minista omukulu Pohamba Shifeta ta ti omakonakono gopambinzi guunona naga kale taga dhengele
Aatotiveta oyendji otaya popile opo ku totwe oveta tayi thiminike oohe mboka inaya hokana ooyina yuunona wawo opo ya ye komakonakono gopambinzi opo ku kolekwe ngele oyo oohe yuunona mboka manga kuyele.
Nikanor Nangolo
Iilyo yOmutumba gwoPashigwana otayi pula opo oomeme mboka haya gandja po uunona waantu koohe hayoo, opo ya kale taya mangwa po, oshoka oohe mboka ya pewa uunona wooyakwawo mookwashiwo ohaya lulumikwa nokweehamekwa komwenyo nohaya kanitha oshindji painiwe.

Oya ti onkalo ndjika oyi na iilanduli iiwinayi koohe yuunona mbuka noshowo kuunona wowene.

Oshikumungu shika osha kwandjangelwa nasho muule mOmutumba gwoPashigwana mEtiyali, naatotiveta oyendji otaya popile opo ku totwe oveta tayi thiminike oohe mboka inaya hokana ooyina yuunona wawo opo ya ye komakonakono gopambinzi opo ku kolekwe ngele oyo oohe yuunona manga kuyele.

Omutotiveta gwongundu yoAffirmative Repositioning (AR) Tuhafeni Kalola okwa ti kutya aakiintu yamwe ohaya longitha nayi oveta (oompangu), shoka hashi ehameke aalumentu oyendji pamadhiladhilo noshowo mondjato, mboka haya ka dhimbulula kwa lata kutya uunona mboka ya li yi itaali kutya owawo kau shi nani wawo paushili.

“Uunona tau tekulwa nokusilwa oshimpwiyu koohe yaa shi oohe shili. Opwa pumbwa okutalika nomeho omanene.

Ooyina yuunona mbuka naya kale taya mangwa po,” Kalola okwa ti. “Aalumentu otaya pewa po uunona hayo ye wu vala. Ooyina yuunona wumwe otaye wu gandja po omolwuuhupilo wu li nawa. Onkalo ndjika inayi guma owala aalumentu ayeke – oya guma nuunona mboka wa gandjwa po. "Ipula owala, ndi thike mpa, meme ta lombwele ndje ta ti, ‘Aawe, aawe, aawe, ho ngo ho tumine iimaliwa haye ho naku ku vala'."

Kalola okwa gwedha po, “Ohatu yi momilalo opo tu uve nawa noshowo tu valathane. Ito vulu owala okugandja po okanona kaantu kushaangoka. Aalumentu naya simanekwa, aakiintu mboka haya gandja po uunona waantu koohe haayo naya mangwe po.

"Ipula owala esiku limwe to lombwelwa kutya okanona hoka wa kala ho ti okamoye kake shi okamoye – ohashi teya po omwenyo gomuntu nayi. Ongokanona okamati moshilongo muka, otwa pumbwa tu gamenwe.” Minista omukulu gwomidhingoloko nomatelelopo Pohamba Shifeta okwa tsu kumwe naKalola. Okwa ti omakonakono gopambinzi naga ningwe kaavali, opo ku keelelwe iinima ya tya nga.

“Ope na aalumentu yi idhipaga konima yokudhimbulula kutya uunona mboka ya tekula — omathimbo gamwe uule woomvula heyali- hayo oohe yuunona mboka. Moompito dhimwe, okanona kamwe haka iyadha ke na oohe yaali nenge ye vule taye ka kwatha noku sila oshimpwiyu, ashike pehulilo otaya ka mona kutya pokati kayo kape na nande oongu he yokanona shili,” Shifeta a ti.

Okwa dhenge wo omuthindo kuudhigu wopamadhiladhilo hau tsikwa uunona mbuka: “Natu tale woo kuuwanawa wuunona wetu. Ipula owala okanona ka kala nahe noke mu hole shili, ihe konima yoomvula ntano nenge yoomvula omulongo otaka lombwelwa kutya he ngoka ka kala ki igilila noke shi haye he shili.

Okanona hono otaka ka haluthwa nokuuva nayi mokukalamwenyo kwawo akuhe. Oshikumungu shuuunona hau gandjwa koohe hayoo oohe oshinima oshinene nosha kitakana.”

Omupresidente gwongundu yoPDM McHenry Venaani naye okwa gandja omaiuvo ge ta ti, ooyina yaanona oyo owala ye shi oohe yuunona wawo paushili. “Owa tekula uunona nawa we wu sila oshimpwiyu noku wu ulukila ohole, ohaluka ote ku lombwele, ‘Hangoye he yuunona mbuka.’ Pamwe omulumentu omukweni oku li mo nawa nenge ha zala nawa – ngashingeyi ota ti oye he yuunona. Ndjono ehepeko enene,” Venaani a ti.

Oompata ndhika odhe eta oonkundathana dhomuule kombinga yuuthemba waalumentu nuukalinawa wopamadhiladhilo wuunona mboka wa gandjwa po koohe hayoo.

Ina pu tokolwa sha manga, ashike aatotiveta oya tsikila nokwi indila opo oveta ndjika yi ye miilonga.

Comments

Namibian Sun 2025-05-09

No comments have been left on this article

Please login to leave a comment