Taya pewa omiti, pehala lyehungomwenyo
Taya pewa omiti, pehala lyehungomwenyo

Taya pewa omiti, pehala lyehungomwenyo

Okwa holoka omapopyo kutya oshipangelo shaShakati otashi gandja kaayakulwa omiti ndhoka hadhi pewa aantu uuna ye na uuvu wopamadhilaadhilo pehala shi tume aantu mboka ya ka pewe ehungomwenyo.
Ileni Nandjato
Omuhungimwenyo gumwe moshipangelo shoka, okwa popi kutya aapangwa mboka yeli meni lyoshipangelo shoka yeli 130 omanga mboka haya zi pondje yoshipangelo ye Ii 400

Omuhungimwenyo ngoka a popi noshifokudaneki shoNamibian Sun kuyele oshiwike shika okwa popi kutya aayakulwa ayehe yomoshipangelo shaShakati opo ya ninge ekwatathano noHealth Professions Councils of Namibia opo ku talululwe omakonaakono gepango lyawo molwaashoka inaga ningwa mondjila.

Konima nkene oshilongo sha manguluka oshipangelo, shoka inashi kala nomundohotola omuhungimwenyo gaapangwa yomapadhilaadhilo.

Oshikondo shaapangwa mboka ye na omikundu dhopamadhilaadhilo, ohashi yakula aapangwa yeli po 500 kehe oshiwike naapangwa mboka taya pumbwa ehungomwenyo ohaya tumwa komuhungimwenyo.

Ngoka ta longo pehala lyomukuluntu gwoshipangelo shoak, Dr Korbinian Vizcaya Amutenya, okwa koleke kutya oshipangelo shawo kashi na omundohotola omuhungimwenyo, oye na owala omundohotola gwopamadhilaadhilo.

Amutenya okwa popi kutya ota feleke kutya shoka osha etithwa kondjambi itayi nana aantu opo yam one ohokwe yokulongela moshipangelo shoka, okuyelela naandjoka hayi gandjwa kiipangelo yopaumwene.

“Omukundu nguka kagu shi owala gwewalanda lyaapangwa yopamadhilaadhilo ihe omukundu ogwoshipangelo ashihe. Onda kala omukomeho gwoshipangelo shika okuza momvula yo 1998 sigo 2005 ihe inamu kala omundohotola omuhungimwenyo. Onda li nda zimo moshipangelo shika uule woomvula omulongo, ihe tandi galuka natango opo ndi longe pehala lyomunambelewa omukuluntu ihe natango kamu na omundohotola ngoka,” Amutenya a popi.



Aapangwa yamwe oya lombwele oshifokundaneki shika kutya ohaya tulwa owala kepango omanga inaya ningilwa omakonaakono.

Oshipangelo oshi na owala omundohotola gumwe ngoka huungaunga niikumungu mbyoka, na oha kwathele aantu ya thika pe 130 mboka ye li moshipangelo oshowo 400 mboka haya zi pondje yoshipangelo kehe oshiwike.

“Otu na omundohotola gwopamadhilaadhilo ngoka a longwa e vule omundohotola omuhungimwenyo, na otwiikolelela kuye. Ngele ope na omapopyo goludhi ndoka, nena oga pumbwa okutalwa pauhandimwe,” Amutenya a popi.

Amutenya okwa popi kutya ondjambi yoondohotola aahungimwenyo mepangelo itayi nana aalongwantu.

“Oompito dhiilonga opo dhili, ohadhi tseyithwa kehe ethimbo ihe kape na ngoka ta ningi eindilo. Omolwashike itaya ningi omaindilo ngele oondjambi odhi li nawa. Oondjambi ndhoka odha pumbwa okutalululwa nongele hasho itatu mono aaningi yomaindilo ya pyokoka.”

Omukomeho gwoshikondo shoka, moshipangelo shaShakati, Dr Famuyiwa Peter, okwa wayimine oshipangelo muDesema gwomvula yo 2015, sha landula sho a ningilwa omadheulo moNigeria, moshilongo shaandjawo.

Iilonga yomundohotola omuhungimwenyo, okugandja ehungomwenyo, omanga omundohotola gwopamadhilaadhilo kombinga yimwe ha konaakono omauvu gopamadhilaadhilo nokugandja epango nenge a tumwe aapangwa mboka komuhungimwenyo nenge komundohotola omuhungimwenyo.

Amutenya okwa popi kutya omwaalu gwapangwa kewalanda 16 ogwa londa pombanda noonkondo unene aakiintu.



“Monale omwaalu gwaapangwa aakiintu gwa londa gu li poopresenda 30 omanga aalumentu ye li poopresenda 70 ihe monena omwaalu gwaapangwa aakiintu ogwa londa noopresenda 50. Kandi shi kutya uupyakadhi owuli peni. Oyendji yomaapangwa aanyasha mbyoka ye li moomvula dhokulonga ihe otandi fekele kutya ope na e yo pombanda lyelongitho lyiingangamithi oshowo ompumbwe yomayambidhidho okuza koofamili”

Omuhungimwenyo ngoka a popi ina hala uukwatya we wutothwemo okwa hokolola kutya ewalanda ndyoka oli li oheli onene moshipangelo shoka.

Okwa popi kutya aapangwa oyendji moshipangelo shoka oya tulwa kepango lyuuvu yopamadhiladhilo ihe oya li owala taya pumbwa ehungomwenyo.

Aapangwa yane mboka inaya hala okutumbulwa komadhina oya popi kutya oya ningi iihakanwa yonkalo ndjoka. Oya popi kutya ya li owala ye na uupyakadhi wopankalathano ihe oya tulwa kepango lyuupyakadhi wopamadhilaadhilo inaya ningilwa omakonaakono gasha.

ILENI NANDJATO

Comments

Namibian Sun 2024-04-24

No comments have been left on this article

Please login to leave a comment

Premier League: Arsenal 5 vs 0 Chelsea | Fulham 1 vs 3 Liverpool | Aston Villa 3 vs 1 Bournemouth | Crystal Palace 5 vs 2 West Ham | Everton 2 vs 0 Nottingham Forest LaLiga: Sevilla 2 vs 1 Mallorca | Real Madrid 3 vs 2 Barcelona | Deportivo Alaves 2 vs 0 Atletico Madrid | Almería 1 vs 2 Villarreal | Getafe 1 vs 1 Real Sociedad SerieA: AC Milan 1 vs 2 Inter Milan | AS Roma 1 vs 3 Bologna | Monza 1 vs 2 Atalanta | Salernitana 0 vs 2 Fiorentina | Torino 0 vs 0 Frosinone | Sassuolo 0 vs 3 Lecce European Championships Qualifying: Leicester City 5 vs 0 Southampton | Middlesbrough 3 vs 4 Leeds United | Blackburn Rovers 1 vs 3 Sheffield Wednesday FA Cup: Coventry City 3 vs 3 Manchester United English Championship: Leicester City 5 vs 0 Southampton | Middlesbrough 3 vs 4 Leeds United | Blackburn Rovers 1 vs 3 Sheffield Wednesday Katima Mulilo: 14° | 35° Rundu: 15° | 35° Eenhana: 16° | 36° Oshakati: 17° | 34° Ruacana: 16° | 35° Tsumeb: 18° | 33° Otjiwarongo: 15° | 32° Omaruru: 16° | 34° Windhoek: 15° | 30° Gobabis: 17° | 31° Henties Bay: 15° | 20° Wind speed: 26km/h, Wind direction: S, Low tide: 09:35, High tide: 03:35, Low Tide: 21:39, High tide: 15:58 Swakopmund: 15° | 17° Wind speed: 32km/h, Wind direction: SW, Low tide: 09:33, High tide: 03:33, Low Tide: 21:37, High tide: 15:56 Walvis Bay: 15° | 24° Wind speed: 34km/h, Wind direction: SW, Low tide: 09:33, High tide: 03:32, Low Tide: 21:37, High tide: 15:55 Rehoboth: 15° | 32° Mariental: 19° | 33° Keetmanshoop: 19° | 32° Aranos: 19° | 33° Lüderitz: 15° | 29° Ariamsvlei: 19° | 31° Oranjemund: 12° | 20° Luanda: 26° | 28° Gaborone: 20° | 33° Lubumbashi: 14° | 27° Mbabane: 14° | 24° Maseru: 12° | 26° Antananarivo: 16° | 24° Lilongwe: 15° | 28° Maputo: 21° | 26° Windhoek: 15° | 30° Cape Town: 16° | 20° Durban: 20° | 23° Johannesburg: 18° | 28° Dar es Salaam: 24° | 26° Lusaka: 17° | 29° Harare: 15° | 30° Currency: GBP to NAD 23.87 | EUR to NAD 20.53 | CNY to NAD 2.65 | USD to NAD 19.2 | DZD to NAD 0.14 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.33 | EGP to NAD 0.39 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.72 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.72 | RUB to NAD 0.2 | INR to NAD 0.23 | USD to DZD 134.32 | USD to AOA 834.06 | USD to BWP 13.83 | USD to EGP 47.84 | USD to KES 133.98 | USD to NGN 1251.05 | USD to ZAR 19.21 | USD to ZMW 26.13 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index 74513.94 Up +0.68% | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1545.38 Up +1.53% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 13281.24 Up +0.26% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 25917.59 Down -3.21% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 324.45/OZ UP +0.05% | Copper US$ 4.45/lb UP +0.87% | Zinc US$ 2 811.00/T DOWN -0.09% | Brent Crude Oil US$ 87.64/BBP DOWN -0.0079 | Platinum US$ 904.78/OZ DOWN -0.0056 Sport results: Premier League: Arsenal 5 vs 0 Chelsea | Fulham 1 vs 3 Liverpool | Aston Villa 3 vs 1 Bournemouth | Crystal Palace 5 vs 2 West Ham | Everton 2 vs 0 Nottingham Forest LaLiga: Sevilla 2 vs 1 Mallorca | Real Madrid 3 vs 2 Barcelona | Deportivo Alaves 2 vs 0 Atletico Madrid | Almería 1 vs 2 Villarreal | Getafe 1 vs 1 Real Sociedad SerieA: AC Milan 1 vs 2 Inter Milan | AS Roma 1 vs 3 Bologna | Monza 1 vs 2 Atalanta | Salernitana 0 vs 2 Fiorentina | Torino 0 vs 0 Frosinone | Sassuolo 0 vs 3 Lecce European Championships Qualifying: Leicester City 5 vs 0 Southampton | Middlesbrough 3 vs 4 Leeds United | Blackburn Rovers 1 vs 3 Sheffield Wednesday FA Cup: Coventry City 3 vs 3 Manchester United English Championship: Leicester City 5 vs 0 Southampton | Middlesbrough 3 vs 4 Leeds United | Blackburn Rovers 1 vs 3 Sheffield Wednesday Weather: Katima Mulilo: 14° | 35° Rundu: 15° | 35° Eenhana: 16° | 36° Oshakati: 17° | 34° Ruacana: 16° | 35° Tsumeb: 18° | 33° Otjiwarongo: 15° | 32° Omaruru: 16° | 34° Windhoek: 15° | 30° Gobabis: 17° | 31° Henties Bay: 15° | 20° Wind speed: 26km/h, Wind direction: S, Low tide: 09:35, High tide: 03:35, Low Tide: 21:39, High tide: 15:58 Swakopmund: 15° | 17° Wind speed: 32km/h, Wind direction: SW, Low tide: 09:33, High tide: 03:33, Low Tide: 21:37, High tide: 15:56 Walvis Bay: 15° | 24° Wind speed: 34km/h, Wind direction: SW, Low tide: 09:33, High tide: 03:32, Low Tide: 21:37, High tide: 15:55 Rehoboth: 15° | 32° Mariental: 19° | 33° Keetmanshoop: 19° | 32° Aranos: 19° | 33° Lüderitz: 15° | 29° Ariamsvlei: 19° | 31° Oranjemund: 12° | 20° Luanda: 26° | 28° Gaborone: 20° | 33° Lubumbashi: 14° | 27° Mbabane: 14° | 24° Maseru: 12° | 26° Antananarivo: 16° | 24° Lilongwe: 15° | 28° Maputo: 21° | 26° Windhoek: 15° | 30° Cape Town: 16° | 20° Durban: 20° | 23° Johannesburg: 18° | 28° Dar es Salaam: 24° | 26° Lusaka: 17° | 29° Harare: 15° | 30° Economic Indicators: Currency: GBP to NAD 23.87 | EUR to NAD 20.53 | CNY to NAD 2.65 | USD to NAD 19.2 | DZD to NAD 0.14 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.33 | EGP to NAD 0.39 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.72 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.72 | RUB to NAD 0.2 | INR to NAD 0.23 | USD to DZD 134.32 | USD to AOA 834.06 | USD to BWP 13.83 | USD to EGP 47.84 | USD to KES 133.98 | USD to NGN 1251.05 | USD to ZAR 19.21 | USD to ZMW 26.13 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index 74513.94 Up +0.68% | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1545.38 Up +1.53% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 13281.24 Up +0.26% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 25917.59 Down -3.21% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 324.45/OZ UP +0.05% | Copper US$ 4.45/lb UP +0.87% | Zinc US$ 2 811.00/T DOWN -0.09% | Brent Crude Oil US$ 87.64/BBP DOWN -0.0079 | Platinum US$ 904.78/OZ DOWN -0.0056