Shanghala, Esau yiikutha miilonga

Oominista mbali dhaNamibia odha kwatelwa melyenge lyuulingilingi moka taku popiwa kutya ehangano lyoScandinavian fishing company, olya futu oombumbo dhoshimaliwa sha thika poomiliyona 150.
Jemima Beukes
Omapopyo goombumbo ngoka ga etitha eukitho iilonga lyOminista yUuyuki, Sacky Shanghala oshowo Ominista yOohi nOonzo dhOmomeya, Bernard Esau odha etitha oluhepo moofamili odhindji okupitila mekanitho lyiilonga.

Oominista dhoka pahapu dhoka inadhi kolekwa okwa hololwa dha li dhina okutidhwa miilonga ihe odhiikutha miilonga omanga etokolo ndyoka inali ningwa. Mboka otaya kwatakanithwa nuulingilingi wopondje yoshilongo mwa kwatelwa ehangano enene lyokukwata oohi lyedhina, Samherji, ndyoka lyeshi pondoka okwiimonena ookota dhokukwata oohi shomackerel sha landula sho lya futu oombumbo dha thika poomiliyona 150 kaanapolitika moNamibia pokati komvula yo 2012 no 2018.



Oominista adhihe odhiikanyuna omapopyo ngoka.

Okwiinekelwa kutya aadhaninkandangala oyendji moshikondo shokukwata oohi mwakwatelwa ehangano enene nale lyaNamsov ndyoka lya li lya kutu miilonga aakwashigwana oyendji oga kanitha ootona omayovi dhokukwata oohi sha etitha ekanitho lyiilonga kaakwashigwana.

Samherji okwa kala mongeshefa nonando yakwawo ya kanitha ongeshefa nokupopya kutya ekalepo lyawo olya ningwa mokumona ookota dhoohi okupitila muulingilingi.

Ehangano ndyoka lyaIceland olya pititha omukanda moka lya holola kutya “Otwa uvithwa nayi okunongela kutya Jóhannes Stefánsson, omukomeho gwehangano nale lyoSamherji moNamibia, okwa kutha ombinga muulingilingi wopangeshefa sha etitha iilonga yaSamherji yi kale yaaheli paveta.”

Geingob okwa ulike Albert Kawana onga ominista yoohi omanga ominista yiikwameni, Frans Kapofi, pingenepo Shanghala kuuyuki.

Shanghala okwa tindi kutya okwa kutha ombinga muulingilingi mboka, naEsau okwiikaleke kokule nuulingilingi mboka ta popi kutya okwa pumbwa okugadjwa uumbangi wuulike epuko lye.

Palopota dhopaigwana, aanapolitika naanambelewa moNamibia mboka ya pewa oombumbo koSamherji oya tumbulwa komadhina kutya oEsau, Tamson 'Fitty' Hatuikulipi, ngoka a li a longele ehangano lyoSamherji, James Hatukulipi, omunashipundi gwehangano lyoFishcor oshowo Sacky Shanghala, ngoka a li ominista yuuyuki oshowo Mike Nghipunya, omunambelewa omukomeho gwehangano lyoFishcor.

Jóhannes Stefánsson, ngoka ta longele kumwe nomalelo mokweeta polweela uumbudhi mboka, okwa tidhwa miilonga kehangano lyoSAMHERJI. Okwa li omukalelipo gwehangano moNamibiaa.

Stefánsson okwa tidhwa miilonga moNamibia momvula yo 2016 omolwa elelo lye nomikalo itadhi taambiwako, pahapu dhehangano lyoSamherji.

Mwene gwehangano lyoInvestec, Hatuikulipi ina vula okumonika opo a tye sha. Onkundana ndjoka oya etitha omutumba gwomeendelelo nooshendo shaakalelipo yaBulgarian ongula yEtitatu.

Geingob, okwa tindi okutya sha na okwa lombwele oNamibia Sun kutya ote ya galukile.

Omukomeho gwoAnti-Corruption Commission (ACC), Paulus Noa okwa popi kutya oya konaakona oshikumungu shoka uule womvula na oyeli moonkundathana nomaleli giilongo mbyoka ya gumwa ngaashi Angola.

Nonando ongaaka Noa, okwa popi kutya okavidio hoka ka ke na uumbangi waEsau ta tambula oombumbo dhiimaliwa, opo a ndola ka vule okulongithwa mompangu, molwaashoka mompangu omuntu okwa pumbwa uumbangi.

Omunambelewa omukomeho gwehangano lyoFishcor, Nghipunya, ngoka uulikwa omunwe kutya okwa tambula ombumbo palopota yoshikundaneki shaIceland, Stundin okwa popi kutya keshi kutya okwa tumbulilwa shike.

“Kandi shi kutya omolwashike edhina lyandje lya tumbulwa molwaashoka inandi taamba ombumbo.”

Noa okwa popi kutya omakonaakono oga kala taga katekwa molwaashoka oya yakula omauyelele omathimbo nomathimbo na ke na ontseyo kutya omakonaakono oga thikama peni ngashiingeyi.

“Nale uuyelele wo (WikiLeaks) inawu pewa ACC. Omvula owala ndjika twa yakula uuyelele mboka na otwa ya moonkundathana naakuthimbinga oshowo omalelo ga gumwa opo tu kwashilipaleke omapopyo ngoka nuumbangi woondokumende.”

Okwa popi kutya otaya kambadhala okumona kutya etsokumwe pokati kaNamibia naAngola olya ningwa momukalo guni nongele okwa longwa uulingilingi.

Olutu lwokukondjitha uulingilingi lwaNorway lyedhina Økokrim, nalo otalu konaakona oshipotha shoka omanga oshipotha sha lopotelwa ombelewa yomupangulindjai moshikandjo moReykjavík moIceland.Omukomeho gwopolisi yaNamibia, Sebastian Ndeitunga, okwa popi kutya ke na ontseyo moshipotha shoka. Kashi shi oshikando shotango Shanghala ta kwatakanitha nuulingilingi.

Okwa kwatelwa woo muulingilingi wu na sha noKora moka epangelo lyaNamibia lya kanitha oshimaliwa shoomiliyona 24. Shanghala okwa kwatelwa miifuta yoohahende moUnited Kingdom, yoshimaliwa sha thika poomiliyona 47, tayi kwatakanitha noshipotha shomadhipago ga kiinahenda ga ningwa kAandowishi.

Omunongononi gwonkalo yopolotika, Kamwanyah Ndumba okwa popi kutya oshikumungu shoka otashi teya po ongundu yoSwapo oshowo elelo lyoshilongo ihe oshi li ooshoka kutya Esau naShanghala oyiikutha miilonga.

Nonando ongaaka shoka otashi gandja ethano ewinayi moshigwana kutya Geingob ina vula oku ya tidhwa.

“Okwa kwata ethimbo. Oshi li moshigwana kutya Shanghala okwa kala nokutumbulwa muulingilingi owundji. Itashi kala etumwalaka ewanawa momahwahwameko gomahogololo gomupresidende sho ine ya tidhwa shapo ongele yiikutha miilonga omanga ine ya tidha.”



Dr Nico Horn okwa popi kutya ethimbo olya pwapo kuSwapo sho e na iikumungu oyindji yeendjelele omanga omasiku 27 gaNovemba moka tamu ka ningwa omahogololo ge li popepi.

Horn okwa popi kutya oshikumungu shoshikondo shokukwata oohi moka presidende ina ka tuka oonkatu dha sha otashi ka guma nayi ongundu ndjoka pethimbo lyomahogololo.

[email protected]

[email protected]

Comments

Namibian Sun 2024-04-20

No comments have been left on this article

Please login to leave a comment

LaLiga: Athletic Club 1 vs 1 Granada SerieA: Cagliari 2 vs 2 Juventus | Genoa 0 vs 1 SS Lazio Katima Mulilo: 16° | 35° Rundu: 16° | 34° Eenhana: 18° | 35° Oshakati: 20° | 34° Ruacana: 19° | 35° Tsumeb: 18° | 33° Otjiwarongo: 17° | 31° Omaruru: 17° | 33° Windhoek: 16° | 30° Gobabis: 17° | 31° Henties Bay: 17° | 24° Wind speed: 21km/h, Wind direction: S, Low tide: 07:53, High tide: 14:09, Low Tide: 19:53, High tide: 02:00 Swakopmund: 17° | 21° Wind speed: 23km/h, Wind direction: SW, Low tide: 07:51, High tide: 14:07, Low Tide: 19:51, High tide: 02:00 Walvis Bay: 19° | 27° Wind speed: 30km/h, Wind direction: SW, Low tide: 07:51, High tide: 14:06, Low Tide: 19:51, High tide: 02:00 Rehoboth: 18° | 32° Mariental: 21° | 34° Keetmanshoop: 23° | 34° Aranos: 20° | 34° Lüderitz: 18° | 31° Ariamsvlei: 23° | 37° Oranjemund: 16° | 27° Luanda: 26° | 29° Gaborone: 20° | 33° Lubumbashi: 15° | 26° Mbabane: 16° | 30° Maseru: 13° | 27° Antananarivo: 13° | 27° Lilongwe: 15° | 27° Maputo: 19° | 32° Windhoek: 16° | 30° Cape Town: 17° | 26° Durban: 19° | 26° Johannesburg: 18° | 29° Dar es Salaam: 24° | 29° Lusaka: 17° | 28° Harare: 14° | 29° #REF! #REF!