Omukwaniilwa gwaNdonga uuvaneke okuhanganitha oshigwana
Pethimbo lyoshituthi oshinene shopandjokonona shoka sha nana aantu omayovi nomayovi mOlyomakaya ga piti, omunamimvo 45, Fillemon Shuumbwa Nangolo ngoka a langekwa nokuninga omukwaniilwa gwaNdonga omuti 18 okwa uvaneke ehanganitho lyoshigwana she.
Shoka osha ningwa konima yesiku sho Ompangu yoPombanda moshilongo ya ningi etokolo muuwanawa we, sha landula eindilo lyomeendelelo lyompangu ndyoka lya li lya ningwa kongundu yaamboka taya yambidhidha Konis Eino Kalenga onga omukwaniilwa, opo elangeko lyaNangolo kali pule komeho.
Omunashipundi gwelelo lyopamuthigululwakalo lyUukwanyama, George Nelulu, okwa kwatele komeho oshituthi shelangeko lyomukwaniiwa pehala lyOmukwaniilwa gUukwanyama Martha Mwadinomho waKristian yaNelumbu.
Okwa popi kutya ina mona nale oshituthi shopamuthigululwakalo ngashoka sha nana aantu oyendji noonkondo. Nangolo ngashiingeyi okwa taalela oshilonga oshinene shokuhanganitha oongundu mbali dhaalelwa ye mOndonga.
Okwa pumbwa okugwanitha po oshinakugwanithwa shoka sha thigwapo kaakwaniilwa nale ye li 17 mboka ya tetekele ya lela Ondonga okutameka omvula yo 1650.
Omupeha presidende gwaNamibia, Nangolo Mbumba, oshowo oominista dhokabinete dha yooloka odha kala poshituthi shoka.
Aakokele yaali moshigwana shaNdonga, Shali Kamati oshowo Anelly Mbumba, oya pe Nangolo omwiya gwokukondopeka elelo lye, ondjato yokuhumbata oshilongo shaNdonga naantu ye oshowo ekotampango lyaNamibia opo ku kwashilipalekwe kutya itayi pondje oompango dhoshilongo.
Nangolo okwa yi pehala lyOmukwaniilwa gwaNdonga omuti 17, Immanuel Kauluma Elifas, ngoka a hulitha momwedhi Maalitsa konima sho a lele oshilongo shaNdonga uule woomvula 44.
Pethimbo lyoshipopiwa she shetaambo lyoshipundi shuukwaniilwa, Nangolo okwa popi kutya okwa pyakudhukwa mokulela oshilongo shaNdonga nokweeta omayambulepo moshigwana she.
Mbumba okwa popi kutya Nangolo na kwashilipaleke kutya okwa e ta ombili moshigwana she.
Nangolo okwa popi kutya okwa kokele mombala yaNamungundo, na okwa pyakudhukwa okuhanganitha oshigwana shaNdonga shoka ngashiingeyi sha topoka.
“Otandi taamba oshinakugwanithwa shoka ndiinekelelwa nokukwashilipaleka kutya otandi lele aantu mOndonga nokuya ihumbatela sha faathana. Shoka twa yi mu sho nokweeta tu topoke kashi po we na oshinima sha pita. Nkene nda li okanona onda pita moshindji onkene ka nda li ndi na uumbanda wa sha pethimbo lyekondjelo lyoshipundi shuuleli ndyoka lya lipo,” Nangolo a popi.
Nangolo okwa li uulikwa kunakusa Elifas onga omulanduli gwe ihe euliko lye olya patanekwa kongundu ya yamwepo yomofamili yaakwaniilwa.
Momasiku 12 gaApilili Ompangu yoPombanda mOvenduka oya tindi eindilo ndyoka lya ningwa kuKalenga oshowo mwene gwomukunda Oscar Sheehama, mboka yali taya kambadhala okuya moshipala elangeko lyaNangolo, eindilo ndyoka olya li lya kuthwa mo momusholondondo gwiihokolola yompangu, netompelo kutya inashi endelela.
Metitano, natango Omupanguli Thomas Masuku okwa kutha mo eindilo ndyoka lya li lya nuninwa okuya moshipala elangeko lyaNangolo, netompelo kutya inali endelela.
Ominista yomalelo goondoolopa niitopolwa, Peya Mushelenga okwa popi kutya okwa ningi etokolo lye okuzimina Nangolo onga omukwaniilwa gwaNdonga iikwatelela kOmpango yOmalelo gOpamuthigululwakalo.
“Aantu oyendji oya pulandje ngele kandi na uumbanda okuninga etokolo kombinga yoshikumungu shaNdonga. Onde ya lombwele kutya kandi na uumbanda molwaashoka inandi ya pondje ompango, noshilongitho shoka twa longitha Ompango yOmalelo gOpamuthigululwakalo.”
“Ngashiingeyi oto tambula oshigwana shaNdonga, shoka wa tegelelwa wushi hanganithe. Omalelo gopamuthigululwakalo ogeli ookuume kepangelo momayambulepo, ihe ngele oshigwana osha topoka omayambulepo itaga vulu okumonika,” Mushelenga a popi.
“Ombelewa yandje oya udha iikumungu oyindji yomananathano okuza komalelo gopamuthigululwakalo ogendji, ethimbo olya thikana opo omalelo ngoka ga kandulepo omaupyakadhi gawo pambili,” Mushelenga a popi.
ILENI NANDJATO
Omunashipundi gwelelo lyopamuthigululwakalo lyUukwanyama, George Nelulu, okwa kwatele komeho oshituthi shelangeko lyomukwaniiwa pehala lyOmukwaniilwa gUukwanyama Martha Mwadinomho waKristian yaNelumbu.
Okwa popi kutya ina mona nale oshituthi shopamuthigululwakalo ngashoka sha nana aantu oyendji noonkondo. Nangolo ngashiingeyi okwa taalela oshilonga oshinene shokuhanganitha oongundu mbali dhaalelwa ye mOndonga.
Okwa pumbwa okugwanitha po oshinakugwanithwa shoka sha thigwapo kaakwaniilwa nale ye li 17 mboka ya tetekele ya lela Ondonga okutameka omvula yo 1650.
Omupeha presidende gwaNamibia, Nangolo Mbumba, oshowo oominista dhokabinete dha yooloka odha kala poshituthi shoka.
Aakokele yaali moshigwana shaNdonga, Shali Kamati oshowo Anelly Mbumba, oya pe Nangolo omwiya gwokukondopeka elelo lye, ondjato yokuhumbata oshilongo shaNdonga naantu ye oshowo ekotampango lyaNamibia opo ku kwashilipalekwe kutya itayi pondje oompango dhoshilongo.
Nangolo okwa yi pehala lyOmukwaniilwa gwaNdonga omuti 17, Immanuel Kauluma Elifas, ngoka a hulitha momwedhi Maalitsa konima sho a lele oshilongo shaNdonga uule woomvula 44.
Pethimbo lyoshipopiwa she shetaambo lyoshipundi shuukwaniilwa, Nangolo okwa popi kutya okwa pyakudhukwa mokulela oshilongo shaNdonga nokweeta omayambulepo moshigwana she.
Mbumba okwa popi kutya Nangolo na kwashilipaleke kutya okwa e ta ombili moshigwana she.
Nangolo okwa popi kutya okwa kokele mombala yaNamungundo, na okwa pyakudhukwa okuhanganitha oshigwana shaNdonga shoka ngashiingeyi sha topoka.
“Otandi taamba oshinakugwanithwa shoka ndiinekelelwa nokukwashilipaleka kutya otandi lele aantu mOndonga nokuya ihumbatela sha faathana. Shoka twa yi mu sho nokweeta tu topoke kashi po we na oshinima sha pita. Nkene nda li okanona onda pita moshindji onkene ka nda li ndi na uumbanda wa sha pethimbo lyekondjelo lyoshipundi shuuleli ndyoka lya lipo,” Nangolo a popi.
Nangolo okwa li uulikwa kunakusa Elifas onga omulanduli gwe ihe euliko lye olya patanekwa kongundu ya yamwepo yomofamili yaakwaniilwa.
Momasiku 12 gaApilili Ompangu yoPombanda mOvenduka oya tindi eindilo ndyoka lya ningwa kuKalenga oshowo mwene gwomukunda Oscar Sheehama, mboka yali taya kambadhala okuya moshipala elangeko lyaNangolo, eindilo ndyoka olya li lya kuthwa mo momusholondondo gwiihokolola yompangu, netompelo kutya inashi endelela.
Metitano, natango Omupanguli Thomas Masuku okwa kutha mo eindilo ndyoka lya li lya nuninwa okuya moshipala elangeko lyaNangolo, netompelo kutya inali endelela.
Ominista yomalelo goondoolopa niitopolwa, Peya Mushelenga okwa popi kutya okwa ningi etokolo lye okuzimina Nangolo onga omukwaniilwa gwaNdonga iikwatelela kOmpango yOmalelo gOpamuthigululwakalo.
“Aantu oyendji oya pulandje ngele kandi na uumbanda okuninga etokolo kombinga yoshikumungu shaNdonga. Onde ya lombwele kutya kandi na uumbanda molwaashoka inandi ya pondje ompango, noshilongitho shoka twa longitha Ompango yOmalelo gOpamuthigululwakalo.”
“Ngashiingeyi oto tambula oshigwana shaNdonga, shoka wa tegelelwa wushi hanganithe. Omalelo gopamuthigululwakalo ogeli ookuume kepangelo momayambulepo, ihe ngele oshigwana osha topoka omayambulepo itaga vulu okumonika,” Mushelenga a popi.
“Ombelewa yandje oya udha iikumungu oyindji yomananathano okuza komalelo gopamuthigululwakalo ogendji, ethimbo olya thikana opo omalelo ngoka ga kandulepo omaupyakadhi gawo pambili,” Mushelenga a popi.
ILENI NANDJATO
Comments
Namibian Sun
No comments have been left on this article