Omukuli tagu pewa RCC kehangano lyaChina kagu li paveta
Ominista yEmona lyaNamibia, Calle Schlettwein okwa popi kutya omilandu dhiikwaveta inadhi landulwa pethimbo lyetsokumwe lyomukuli gwoomiliyona 570 pokati kehangano lyoRoad Construction Company (RCC) oshowo ehangano lyaChina lyoJiangsu Nantong Sanjian (Pty) Ltd.
Schlettwein okwa koleke kutya okondalaka ndjoka inayi ningwa pauyuuki molwaashoka okwa ndopiwa okulandulwa omilandu moState Finance Act oshowo moPublic Procurement Act, noPublic Private Partnership Act. Minista okwa tsikile kutya oondjila dhimwe dha tumbulwa metsokumwe lyomukuli ngoka, inadhi ilongekidhilwa iiyemo.
“Otu na oshinakugwanithwa shokukatuka oonkatu na otwa ka konga ekwatho lyomayele kombelewa yahahende-ndjai. Otu na okuninga ngaaka, uuna omalelo gomahangano ga ningi omatokolo guuhasha,” Schlettwein a popi. Okwa popi kutya okondalaka ndjoka oya shainwa nale, na otayi kiikalekelwa ngele okwa monika kutya inaku longithwa uuyuki pethimbo ya shainwa. Omunashipundi gwelelo lyehangano ndyoka, Fritz Jacobs okwa popi kutya etsokumwe lyomukuli ngoka, oli li ekandulepo lyomukundu kehangano, na inalii kwatelela keyambidhidho lyepangelo. Okwa popi kutya okondalaka ndjoka oya nuninwa okuhupitha ehangano ndyoka opo kali pate. Oonzo dhimwe odha popi kutya etsokumwe ndyoka otali utha nale kutya omahangano gaChina otaga ka kala nokumona ootendela dhokutunga oondjila. Minista okwa ekelehi omapopyo kutya ye pamwe nomisnita yiiputudhilo yepangelo, Leon Jooste oya hala okupata ehangano lyoRCC ihe okwa popi kutya yo otaya popile etalululo lyehangano ndyoka. “Shoka tu na mpaka ehangano ndyoka lya pumbwa okuyambidhidhwa pashimaliwa kehe omwedhi. Itali vulu okufuta oondjambi dhaaniilonga yawo. Omayakulo gaRCC kepangelo oge na ondilo noonkondo okuyeleka naangoka gomahangano gopaumwene. Ndika ehangano ndyoka tali pula epangelo iimaliwa oyindji. Otwa pumbwa okutalulula elelo lyehangano ndika nonkene tali longitha iimaliwa yoshigwana. Pethimbo ndika itali vulu okwiihupitha, ihe inandi popya kutya nali pwate.”
Jacobs ina yamukula komapulo ngoka a ningilwa oshowo omatumwalaka gokoongodhi nenge a yamukule ongodhi ye sho a dhengelwa.
Jooste okwa ukitha omapulo agehe kuuministeli waaniilonga, mboka natango wu na ekondololo lyehangano lyoRCC. Ominista yiilonga, John Mutorwa, okuli mefudho lyuuwehame na ina vula okuyamukula komapulo ngoka a ningilwa sigo osho onkundana ndjika ya nyanyangithwa.
Shika kashi shi oshikando shotango RCC kohi yelelo lyaJacob ta kongo iiyemo. Mo2016 okwa pula iiyemo okuza komahangano gopaumwene omolwa oopoloyeka dhe.
Ehangano limwe po ndyoka lya yamukula keindilo ndyoka, olyedhina TN Investments lyaThomas Nakasole.
Ngoka a li ta longo pehala lyomunambelewa omukuluntu gwehangano lyoRoads Contractor Company (RCC), Tino !Hanabeb, momukanda ngoka a li a shangele Nakasole okwa holola kutya RCC okwa pumbwa oshimaliwa sha thika poobiliyona 5.237 opo a vule okumanitha oopoloyeka dh,.
Okwa yelitha kutya iimaliwa otayi ka longitwa ngaashi oomiliyona 300 tadhi pumbiwa okukwatela komeho iilonga, oomiliyona 440 otadhi ka longithwa mokupingena po iilongitho mbyoka ya kulupa, oomiliyona 161 otadhi ka longa ondjila yookilometa 245 yopokati kaGobabis-Aminius-Aranos, oomiliyona 321 otayi ka longa ondjila yoshinano shookilometa 105 pokati kaKhorixas-Kamanjab, oomiliyona 225 otadhi ka longithwa mokukalekapo oopoloyeka omanga oomiliyona 90 tadhi ka longithwa momulandu gwoompangela. Okwa tsikile kutya oomiliyona 800 otashi ka longithwa metungo lyoRCC Plaza, oomiliyona 900 otadhi ka longithwa meyambulepo lyoWaterfront oshowo Marina Development pomatulilo gaMbaye, oshowo oobiliyona 2 ndhoka tadhi ka longithwa moopoloyeka ndhoondjila dhepangelo.
CATHERINE SASMAN
Schlettwein okwa koleke kutya okondalaka ndjoka inayi ningwa pauyuuki molwaashoka okwa ndopiwa okulandulwa omilandu moState Finance Act oshowo moPublic Procurement Act, noPublic Private Partnership Act. Minista okwa tsikile kutya oondjila dhimwe dha tumbulwa metsokumwe lyomukuli ngoka, inadhi ilongekidhilwa iiyemo.
“Otu na oshinakugwanithwa shokukatuka oonkatu na otwa ka konga ekwatho lyomayele kombelewa yahahende-ndjai. Otu na okuninga ngaaka, uuna omalelo gomahangano ga ningi omatokolo guuhasha,” Schlettwein a popi. Okwa popi kutya okondalaka ndjoka oya shainwa nale, na otayi kiikalekelwa ngele okwa monika kutya inaku longithwa uuyuki pethimbo ya shainwa. Omunashipundi gwelelo lyehangano ndyoka, Fritz Jacobs okwa popi kutya etsokumwe lyomukuli ngoka, oli li ekandulepo lyomukundu kehangano, na inalii kwatelela keyambidhidho lyepangelo. Okwa popi kutya okondalaka ndjoka oya nuninwa okuhupitha ehangano ndyoka opo kali pate. Oonzo dhimwe odha popi kutya etsokumwe ndyoka otali utha nale kutya omahangano gaChina otaga ka kala nokumona ootendela dhokutunga oondjila. Minista okwa ekelehi omapopyo kutya ye pamwe nomisnita yiiputudhilo yepangelo, Leon Jooste oya hala okupata ehangano lyoRCC ihe okwa popi kutya yo otaya popile etalululo lyehangano ndyoka. “Shoka tu na mpaka ehangano ndyoka lya pumbwa okuyambidhidhwa pashimaliwa kehe omwedhi. Itali vulu okufuta oondjambi dhaaniilonga yawo. Omayakulo gaRCC kepangelo oge na ondilo noonkondo okuyeleka naangoka gomahangano gopaumwene. Ndika ehangano ndyoka tali pula epangelo iimaliwa oyindji. Otwa pumbwa okutalulula elelo lyehangano ndika nonkene tali longitha iimaliwa yoshigwana. Pethimbo ndika itali vulu okwiihupitha, ihe inandi popya kutya nali pwate.”
Jacobs ina yamukula komapulo ngoka a ningilwa oshowo omatumwalaka gokoongodhi nenge a yamukule ongodhi ye sho a dhengelwa.
Jooste okwa ukitha omapulo agehe kuuministeli waaniilonga, mboka natango wu na ekondololo lyehangano lyoRCC. Ominista yiilonga, John Mutorwa, okuli mefudho lyuuwehame na ina vula okuyamukula komapulo ngoka a ningilwa sigo osho onkundana ndjika ya nyanyangithwa.
Shika kashi shi oshikando shotango RCC kohi yelelo lyaJacob ta kongo iiyemo. Mo2016 okwa pula iiyemo okuza komahangano gopaumwene omolwa oopoloyeka dhe.
Ehangano limwe po ndyoka lya yamukula keindilo ndyoka, olyedhina TN Investments lyaThomas Nakasole.
Ngoka a li ta longo pehala lyomunambelewa omukuluntu gwehangano lyoRoads Contractor Company (RCC), Tino !Hanabeb, momukanda ngoka a li a shangele Nakasole okwa holola kutya RCC okwa pumbwa oshimaliwa sha thika poobiliyona 5.237 opo a vule okumanitha oopoloyeka dh,.
Okwa yelitha kutya iimaliwa otayi ka longitwa ngaashi oomiliyona 300 tadhi pumbiwa okukwatela komeho iilonga, oomiliyona 440 otadhi ka longithwa mokupingena po iilongitho mbyoka ya kulupa, oomiliyona 161 otadhi ka longa ondjila yookilometa 245 yopokati kaGobabis-Aminius-Aranos, oomiliyona 321 otayi ka longa ondjila yoshinano shookilometa 105 pokati kaKhorixas-Kamanjab, oomiliyona 225 otadhi ka longithwa mokukalekapo oopoloyeka omanga oomiliyona 90 tadhi ka longithwa momulandu gwoompangela. Okwa tsikile kutya oomiliyona 800 otashi ka longithwa metungo lyoRCC Plaza, oomiliyona 900 otadhi ka longithwa meyambulepo lyoWaterfront oshowo Marina Development pomatulilo gaMbaye, oshowo oobiliyona 2 ndhoka tadhi ka longithwa moopoloyeka ndhoondjila dhepangelo.
CATHERINE SASMAN
Comments
Namibian Sun
No comments have been left on this article