Omiti dha felefala dha etitha e yo moshipala lyotuntila
Nuumvo oshikonga shotuntila yoongombe monooli yoshilongo otashi ka guma owala omwaalu omushona gwoongombe, tashi fekelelwa kutya oshi na ekwatathano nomiti dhotuntila dhoka dha yonuka.
Nonando ongaaka uuministeli wuunamapya inawu zimina nenge wu tinde kutya oshikonga shoka osha yiwa moshipala shili komiti dhoka kwa hololwa dha felefala.
Uuministeli owa zimine kutya oshikonga shoka otashi ka ningwa owala momahala ngoka ga talika ko kutya ogeli moshiponga shomukithi gwepunga. Oshikondo shomayakulo guundjolowele wiimuna ohashi gandja otuntila yoongombe kehe omvula oshali, onga omukalo gwokuyanda etaandelo lyomukithi gwepunga miitopolwa yomonooli pokati komwedhi Apilili oshowo Juni. Pethimbo lyiikonga mbyoka aanambelewa ohaya gandja woo ontutila koombwa nuumbishi omolwa omukithi gwendambi.
Onzo yi shi okwiinekelwa oya notheleko oshifokundaneki shoNamibian Sun kutya, nuumvo oshikonga shoka osha yiwa moshipala omolwa omiti dhokutuntila dhoka dha yonuka muMei.
“Uuministeli owa li wu na omiti dha gwana dhobovine pleuropneumonia ihe odha li tadhi felefala momwedhi Mei. Aanambelewa inaye shi nongela sigo okominute gwa hugunina sho oshikonga sha li shi li pokutameka. Andola osha Ii sha dhidhilikwa mbala ando oshikonga osha ningwa owala mbala,” onzo ya holola.
“Uuministeli owu na okukonga iihauto mbyoka tayi ka longithwa moshikonga oshowo aaniilonga yopakathimbo. Ayihe mbyoka inayi vula okukongwa pethimbo. Ngashiingeyi otu na owala omiti omishona ndhoka tadhi ka longithwa owala pomahala mpoka kwa talikako kutya ogeli moshiponga.”
Sho a ningilwa omapulo, omunambelewa omukuluntu gwuuministeli Percy Misika okwa ukitha omapulo agehe komukomeho gomayakulo guundjolowele wiimuna, Dr Albertina Shilongo. Shilongo ina yamukula komapulo ngoka a ningilwa nonando okwa li uuvaneke taka yamukula komapulo.
Misika okwa popi kutya otuntila okugamena oongombe okuza komukithi gwepunga ohayi ningwa pamwe notuntila yomukithi gwekondo nelaka ihe omilandu odha lundulwa.
Okwa popi kutya omulandu ogwa lundululwa kutya otuntila ndhoka otadhi ningwa owala pomahala ngoka ga talika ko kutya ogeli moshiponga oshinene shomikithi dhoka.
“Omahala ngoka ongaashi oshitopolwa shaZambezi, oshikandjohogololo shaMukwe naNdiyona moshitopolwa shaKavango East, omidhingoloko dhimwe po moshitopolwa shakavango East oshowo West nomomahala gamwe po mOhangwena oshowo Oshikoto,” Misika a popi.
Okwa tsikile ko kutya aanambelewa oyeli pokumanitha oshikonga oshitiyali moshitopolwa shaZambezi na otaya tsikile okuya moshitopolwa shaKavango East, West oshowo kiitopolwa yilwe.
Misika okwa tsikile ko kutya ootuntila dhimwe dha nuninwa okuya moshipala omukithi gwendambi odha ningwa miitopolwa ngaashi Ohangwena, Oshikoto, Oshana oshowo Omusati pethimbo lyefudho lyoskola muAguste.
Misika okwa gwedha po kutya pethimbo lyiikonga mbyoka ya ningwa omvula ya piti, oongombe dhi li 954 459 odha tuntilwa omolwa omukithi gwepunga omanga 381 166 dha tuntilwa omolwa omukithi gwekondo nelaka.
Omutseyinawa gwuunamapya, Wallie Roux okwa popi kutya iikonga yotuntila mbyoka oya simana noonkondo mokuyanda nokuya moshipala omikithi ndhoka, na otayi yambulapo woo ondondo yuundjolowele wiimuna, momidhingoloko dhuunamapya.
Okwa popi kutya elalakano okukwashilipaleka kutya omidhingoloko ndhoka odha yela okuza komikithi ndhoka oshowo kutya onyama yiimuna ndhoka otayi vulu okuya momalanditho agehe.
Okwa gwedha po kutya omolwa einyengo lyiimuna lyamanguluka pokati kaNamibia naAngola, etuntilo lyiimuna olya simana.
ILENI NANDJATO
Uuministeli owa zimine kutya oshikonga shoka otashi ka ningwa owala momahala ngoka ga talika ko kutya ogeli moshiponga shomukithi gwepunga. Oshikondo shomayakulo guundjolowele wiimuna ohashi gandja otuntila yoongombe kehe omvula oshali, onga omukalo gwokuyanda etaandelo lyomukithi gwepunga miitopolwa yomonooli pokati komwedhi Apilili oshowo Juni. Pethimbo lyiikonga mbyoka aanambelewa ohaya gandja woo ontutila koombwa nuumbishi omolwa omukithi gwendambi.
Onzo yi shi okwiinekelwa oya notheleko oshifokundaneki shoNamibian Sun kutya, nuumvo oshikonga shoka osha yiwa moshipala omolwa omiti dhokutuntila dhoka dha yonuka muMei.
“Uuministeli owa li wu na omiti dha gwana dhobovine pleuropneumonia ihe odha li tadhi felefala momwedhi Mei. Aanambelewa inaye shi nongela sigo okominute gwa hugunina sho oshikonga sha li shi li pokutameka. Andola osha Ii sha dhidhilikwa mbala ando oshikonga osha ningwa owala mbala,” onzo ya holola.
“Uuministeli owu na okukonga iihauto mbyoka tayi ka longithwa moshikonga oshowo aaniilonga yopakathimbo. Ayihe mbyoka inayi vula okukongwa pethimbo. Ngashiingeyi otu na owala omiti omishona ndhoka tadhi ka longithwa owala pomahala mpoka kwa talikako kutya ogeli moshiponga.”
Sho a ningilwa omapulo, omunambelewa omukuluntu gwuuministeli Percy Misika okwa ukitha omapulo agehe komukomeho gomayakulo guundjolowele wiimuna, Dr Albertina Shilongo. Shilongo ina yamukula komapulo ngoka a ningilwa nonando okwa li uuvaneke taka yamukula komapulo.
Misika okwa popi kutya otuntila okugamena oongombe okuza komukithi gwepunga ohayi ningwa pamwe notuntila yomukithi gwekondo nelaka ihe omilandu odha lundulwa.
Okwa popi kutya omulandu ogwa lundululwa kutya otuntila ndhoka otadhi ningwa owala pomahala ngoka ga talika ko kutya ogeli moshiponga oshinene shomikithi dhoka.
“Omahala ngoka ongaashi oshitopolwa shaZambezi, oshikandjohogololo shaMukwe naNdiyona moshitopolwa shaKavango East, omidhingoloko dhimwe po moshitopolwa shakavango East oshowo West nomomahala gamwe po mOhangwena oshowo Oshikoto,” Misika a popi.
Okwa tsikile ko kutya aanambelewa oyeli pokumanitha oshikonga oshitiyali moshitopolwa shaZambezi na otaya tsikile okuya moshitopolwa shaKavango East, West oshowo kiitopolwa yilwe.
Misika okwa tsikile ko kutya ootuntila dhimwe dha nuninwa okuya moshipala omukithi gwendambi odha ningwa miitopolwa ngaashi Ohangwena, Oshikoto, Oshana oshowo Omusati pethimbo lyefudho lyoskola muAguste.
Misika okwa gwedha po kutya pethimbo lyiikonga mbyoka ya ningwa omvula ya piti, oongombe dhi li 954 459 odha tuntilwa omolwa omukithi gwepunga omanga 381 166 dha tuntilwa omolwa omukithi gwekondo nelaka.
Omutseyinawa gwuunamapya, Wallie Roux okwa popi kutya iikonga yotuntila mbyoka oya simana noonkondo mokuyanda nokuya moshipala omikithi ndhoka, na otayi yambulapo woo ondondo yuundjolowele wiimuna, momidhingoloko dhuunamapya.
Okwa popi kutya elalakano okukwashilipaleka kutya omidhingoloko ndhoka odha yela okuza komikithi ndhoka oshowo kutya onyama yiimuna ndhoka otayi vulu okuya momalanditho agehe.
Okwa gwedha po kutya omolwa einyengo lyiimuna lyamanguluka pokati kaNamibia naAngola, etuntilo lyiimuna olya simana.
ILENI NANDJATO
Comments
Namibian Sun
No comments have been left on this article