Omayovi ye li ompinge noondya dha tulwa oGMO
Konyala omashainokaha ge li po 9 500 oga gongelwa okuza moshigwana tashi pula opo ku indikwe elanditho lyiilandomwa yogenetically modified organisms (GMO).
Omashainokahangoka oga shainwa kohi yoshipalanyolo 'Stop GMO maize meal in Namibia' oga shainwa konyala kaantu yeli 9 473, okuya momutenya gwEtitatu. Mboka otaya pula opo Biosafety Council of Namibia yi tinde eindilo lyaningwa kehangano lyoNamib Mills oshowo Bokomo opo ya e te moshilongo epungu lyoGMO.
Oshigwana oshi li ompinge neeto moshilongo yiilandithomwa mbyoka, tashi popi kombinga yomikundu dhopaundjolowele ndhoka tadhi vulu okuza moondya ndhoka.
Nonando komapandja gomakwatathano gopainternet aakwashigwana otaya ipe omayele opo ya tinde elanditho lyepungu ndyoka, natango okwa hololwa kutya oondya dha tulwa oGMO odha kala nale hadhi landithwa moshilongo.
Yimwe yomwaambyoka ya kala hayi landithwa nale ongaashi omagadhi gocanola oil, epungu, olwishi oomweenge, niihakautu okutumbulapo owala yimwe.
Aatotipo yomukandanyenyeto ngoka gu li ompinge niilandomwa mbyoka oya popi kutya, oondya dha tulwa oGMO odhi na oshiponga shopaundjolowele kaantu nokiinamwenyo naashoka itashi ka gandja ompito ombwaanawa kaanafaalama yomoshilongo ya vule okulanditha iilongomwa yawo.
Menindjera gwomalanditho moNamib Mills, Pieter van Niekerk, okwa lombwele oNamibian Sun kutya iikulya oyindji mbyoka hayi e twa moshilongo oya tulwa oGMO.
Namibia oha landa pondje yoshilongo epungu etokele lyoopresenda dha thika po 50, sho oshilongo hashi nduluka owala oopresenda 50 dhepungu.
Okwa gwedha po kutya epungu lyoGMO olya kala nokweeta nale moshilongo uule woomvula odhindji dha piti.
“Kehe gumwe ngoka ta shaina omukandanyenyeto ngoka okwa pumbwa okuya moostola e ta tala kutya iilandithomwa yi thike peni yi na oGMO ya kala nokulandithwa nale.”
“Ngele omukandanyenyeto ngoka ogwa piti, otatu nena itatu ka kutha we oondya okuza moSouth Afrika, ndhoka dhi na oGMO. Nena otatu ka kutha iikulya yetu peni?”
Gabriel Badenhorst gwehangano lyoBokomo naye okwa popi kutya iilandomwa yin a oGMO oya kala nokulandithwa moNamibia uule woomvula odhindji.
Omahangano ngaka gaali Bokomo oshowo Namib Mills oga ningi eindilo koBiosafety Council ndjoka tayi longele kohi yoNational Commission on Research, Science and Technology (NCRST).
NCRST oku na oshinakugwanithwa shokutala nokukondolola iilandomwa mbyoka yi na oGMO tayi e twa moshilongo, nenge mbyoka hayi longwa moshilongo ngele oyi na tuu egameno kuundjolowele waantu niinamwenyo.
Namibian Sun okwa tseyithilwa komunambelewa gwoNCRST kutya omaiyuvo goshigwana oga simana ihe omapataneko agehe taga ningwa naga kale ge na iitsa ya simana, kutya omolwashike olutu ndoka lu na okutinda omaindilo ngoka ga ningwa.
Epandja lyopaungomba lyoBiosafety Council olya holola kutya iilandomwa ayihe tayi tulwa oGMO ohayi ningilwa omakonaakono.
JANA-MARI SMITH
Omashainokahangoka oga shainwa kohi yoshipalanyolo 'Stop GMO maize meal in Namibia' oga shainwa konyala kaantu yeli 9 473, okuya momutenya gwEtitatu. Mboka otaya pula opo Biosafety Council of Namibia yi tinde eindilo lyaningwa kehangano lyoNamib Mills oshowo Bokomo opo ya e te moshilongo epungu lyoGMO.
Oshigwana oshi li ompinge neeto moshilongo yiilandithomwa mbyoka, tashi popi kombinga yomikundu dhopaundjolowele ndhoka tadhi vulu okuza moondya ndhoka.
Nonando komapandja gomakwatathano gopainternet aakwashigwana otaya ipe omayele opo ya tinde elanditho lyepungu ndyoka, natango okwa hololwa kutya oondya dha tulwa oGMO odha kala nale hadhi landithwa moshilongo.
Yimwe yomwaambyoka ya kala hayi landithwa nale ongaashi omagadhi gocanola oil, epungu, olwishi oomweenge, niihakautu okutumbulapo owala yimwe.
Aatotipo yomukandanyenyeto ngoka gu li ompinge niilandomwa mbyoka oya popi kutya, oondya dha tulwa oGMO odhi na oshiponga shopaundjolowele kaantu nokiinamwenyo naashoka itashi ka gandja ompito ombwaanawa kaanafaalama yomoshilongo ya vule okulanditha iilongomwa yawo.
Menindjera gwomalanditho moNamib Mills, Pieter van Niekerk, okwa lombwele oNamibian Sun kutya iikulya oyindji mbyoka hayi e twa moshilongo oya tulwa oGMO.
Namibia oha landa pondje yoshilongo epungu etokele lyoopresenda dha thika po 50, sho oshilongo hashi nduluka owala oopresenda 50 dhepungu.
Okwa gwedha po kutya epungu lyoGMO olya kala nokweeta nale moshilongo uule woomvula odhindji dha piti.
“Kehe gumwe ngoka ta shaina omukandanyenyeto ngoka okwa pumbwa okuya moostola e ta tala kutya iilandithomwa yi thike peni yi na oGMO ya kala nokulandithwa nale.”
“Ngele omukandanyenyeto ngoka ogwa piti, otatu nena itatu ka kutha we oondya okuza moSouth Afrika, ndhoka dhi na oGMO. Nena otatu ka kutha iikulya yetu peni?”
Gabriel Badenhorst gwehangano lyoBokomo naye okwa popi kutya iilandomwa yin a oGMO oya kala nokulandithwa moNamibia uule woomvula odhindji.
Omahangano ngaka gaali Bokomo oshowo Namib Mills oga ningi eindilo koBiosafety Council ndjoka tayi longele kohi yoNational Commission on Research, Science and Technology (NCRST).
NCRST oku na oshinakugwanithwa shokutala nokukondolola iilandomwa mbyoka yi na oGMO tayi e twa moshilongo, nenge mbyoka hayi longwa moshilongo ngele oyi na tuu egameno kuundjolowele waantu niinamwenyo.
Namibian Sun okwa tseyithilwa komunambelewa gwoNCRST kutya omaiyuvo goshigwana oga simana ihe omapataneko agehe taga ningwa naga kale ge na iitsa ya simana, kutya omolwashike olutu ndoka lu na okutinda omaindilo ngoka ga ningwa.
Epandja lyopaungomba lyoBiosafety Council olya holola kutya iilandomwa ayihe tayi tulwa oGMO ohayi ningilwa omakonaakono.
JANA-MARI SMITH
Comments
Namibian Sun
No comments have been left on this article