Opoosa yuupevi prima itayi udhithwa manga
Omupresidente a kwashilipaleke kutya iilonga otayi tsikile ngoshito
Ombelewa yOmupresitende oya koleke kutya Presidente Netumbo Nandi-Ndaitwah ota ka kwatela komeho uuministeli woomina niikwankondo mokathimbo haka, ashike itaka longa ongomupevi prima minista, opoosa ndjoka tayi kala yaa na mwene sigo tashi ka tseyithwa komeho.
Shika oshe ya sho Nandi-Ndaitwah a kutha miilonga Natangwe Ithete ngoka a li omupevi prima minista noshowo ominista yoomina niikwankondo, sha ningwa mOsoondaha.
Etseyitho ndika olya tseyithwa komupopiliko gwombelewa yomupresitende Jonas Mbambo, ngoka a tseyitha kutya etokolo ndjoka olya ningwa mekwatathano nOkatendo 32(6) kEkotampango.
Ombelewa yOmupresitende inayi gandja omatompelo kutya okwa tidhilwa shike manga oshifo inaashi nyanyangidhwa.
Mbambo okwa kwashilipaleke kutya iilonga kuuministeli woomina niikwankondo otayi tsikile ngoshito.
“Iilonga ayihe otayi pula komeho mekwatathano nEthaneko lyOpashigwana Etihamano, ndjoka olyo oshiwilikitho mepangelo lyonena,”okwa ti.
“Uuministeli owu na aaniilonga ya pyokoka taya vulu okulonga iilonga,” okwa lombwele oshikundaneki shoNamibian Sun mOmaandaha. “Oshindji osha tegelelwa uuministeli woomina niikwankondo mekwatathano nofilosofi yOmupresidente kutya ‘Onkalo oya lunduka kayi li ngoshito’, shoka sha pumbwa okweendelwa po, okulonga nawa nokweeta po omadhiladhilo omape mokukwatha oshilongo shetu shi yambuke po.”
Oshigongi nOmupresidente
Sha landula okutidhwa kwIthete, Nandi-Ndaitwah okwa tsakanene naawiliki naaniilonga mOmaandaha opo e ya tseyithile kombinga yaashoka she ende po.
Moshigongi, Nandi-Ndaitwah okwa tseyithile aaniilonga kutya Ithete okwa kuthwa miilonga. Okwa dhenge omuthindo kutya nonande opwe ya omalunduluko, iilonga nayi longwe.
Omupresidente okwa ti ota kutha po oshinakugwanithwa shokuwilika uuministeli sigo pwe ya gumwe.
“Uveni uugumbo molwiilonga yeni, longeni iilonga yeni pethimbo, nawa nopaushili,” okwa ti. “Kaleni noshimpwiyu, inamu kala mwa manguluka owala. Ongaaniilonga muuministeli mbuka, onda tegelela mu kale mwi itula mo, mu shi shoka mu na okulonga noku shi longa nawa nawa. Kaleni tamu longa nawa notamu yakula oshilongo shetu noshili.”
Omapulo goOngundu dhoompilameno
Ta popi poshigongi shiikundaneki ohela, omupresidente gwongundu yoLandless People’s Movement (LPM) Bernadus Swartbooi okwa pula omatompelo gokutidhwa kwIthete ga gandjwe.
“Ndjoka opoosa onene. Oshike sha lunduluka moomwedhi hamano? Oshike she ende po? Otwa pumbwa oku shi tseya. Ito vulu okulenga omuntu montaneho aantu, to tu lombwele kutya owe mu inekela, ashike oto mu tidha monanguwi, to ti oshi li pokati keni yaali. Ndjino kayi shi ongeshefa yopaumwene. Kayi shi ongeshefa yopaumwene yomupresidente,” okwa ti.
“Eeno, otashi vulika wa hala okugamena edhina lyongeshefa, kashi na mbudhi. Otu shi uvite ko. Ashike ope na omifango dhokugandja omauyelele nodhoku lombwela oshigwana shoka she ende po,” Swartbooi a ti.
“Otwa hala uuyelele: ngele omolwokupogola, omakonakono ga gwedhwa po natango oga pumbwa okuningwa? Ngele omolwuulingilingi, nawo owa pumbwa okuningilwa omakonakono ga gwedhwa po? Osigo openi? Ngele omolwuulingilingi, itandi ti omolwuulingilingi, otwa pumbwa okutseyithilwa tu shi tseye,” okwa gwedhwa po.
Ithete ominista ontiyali ya tidhwa konima yoomwedhi heyali dhepangelo ndika epe.
Ominista onkulu yuunamapya Mac Hengari okwa tidhwa konima yoomwedhi ndatu sha landula omahokololo kutya okwa li momakwatathano gopaihole nokakadhona okashona.
Lwanima okwa tulwa miipandeko molwomatamaneko gonkambadhala yokugandja oombumbo kunakuningwa oshihakanwa elalakano oku kuthe mo oshipotha shoka, opolisi ya ti. Hengari oku li pondje yondholongo konima yokupewa ombooloha.
[email protected]
[email protected]
Shika oshe ya sho Nandi-Ndaitwah a kutha miilonga Natangwe Ithete ngoka a li omupevi prima minista noshowo ominista yoomina niikwankondo, sha ningwa mOsoondaha.
Etseyitho ndika olya tseyithwa komupopiliko gwombelewa yomupresitende Jonas Mbambo, ngoka a tseyitha kutya etokolo ndjoka olya ningwa mekwatathano nOkatendo 32(6) kEkotampango.
Ombelewa yOmupresitende inayi gandja omatompelo kutya okwa tidhilwa shike manga oshifo inaashi nyanyangidhwa.
Mbambo okwa kwashilipaleke kutya iilonga kuuministeli woomina niikwankondo otayi tsikile ngoshito.
“Iilonga ayihe otayi pula komeho mekwatathano nEthaneko lyOpashigwana Etihamano, ndjoka olyo oshiwilikitho mepangelo lyonena,”okwa ti.
“Uuministeli owu na aaniilonga ya pyokoka taya vulu okulonga iilonga,” okwa lombwele oshikundaneki shoNamibian Sun mOmaandaha. “Oshindji osha tegelelwa uuministeli woomina niikwankondo mekwatathano nofilosofi yOmupresidente kutya ‘Onkalo oya lunduka kayi li ngoshito’, shoka sha pumbwa okweendelwa po, okulonga nawa nokweeta po omadhiladhilo omape mokukwatha oshilongo shetu shi yambuke po.”
Oshigongi nOmupresidente
Sha landula okutidhwa kwIthete, Nandi-Ndaitwah okwa tsakanene naawiliki naaniilonga mOmaandaha opo e ya tseyithile kombinga yaashoka she ende po.
Moshigongi, Nandi-Ndaitwah okwa tseyithile aaniilonga kutya Ithete okwa kuthwa miilonga. Okwa dhenge omuthindo kutya nonande opwe ya omalunduluko, iilonga nayi longwe.
Omupresidente okwa ti ota kutha po oshinakugwanithwa shokuwilika uuministeli sigo pwe ya gumwe.
“Uveni uugumbo molwiilonga yeni, longeni iilonga yeni pethimbo, nawa nopaushili,” okwa ti. “Kaleni noshimpwiyu, inamu kala mwa manguluka owala. Ongaaniilonga muuministeli mbuka, onda tegelela mu kale mwi itula mo, mu shi shoka mu na okulonga noku shi longa nawa nawa. Kaleni tamu longa nawa notamu yakula oshilongo shetu noshili.”
Omapulo goOngundu dhoompilameno
Ta popi poshigongi shiikundaneki ohela, omupresidente gwongundu yoLandless People’s Movement (LPM) Bernadus Swartbooi okwa pula omatompelo gokutidhwa kwIthete ga gandjwe.
“Ndjoka opoosa onene. Oshike sha lunduluka moomwedhi hamano? Oshike she ende po? Otwa pumbwa oku shi tseya. Ito vulu okulenga omuntu montaneho aantu, to tu lombwele kutya owe mu inekela, ashike oto mu tidha monanguwi, to ti oshi li pokati keni yaali. Ndjino kayi shi ongeshefa yopaumwene. Kayi shi ongeshefa yopaumwene yomupresidente,” okwa ti.
“Eeno, otashi vulika wa hala okugamena edhina lyongeshefa, kashi na mbudhi. Otu shi uvite ko. Ashike ope na omifango dhokugandja omauyelele nodhoku lombwela oshigwana shoka she ende po,” Swartbooi a ti.
“Otwa hala uuyelele: ngele omolwokupogola, omakonakono ga gwedhwa po natango oga pumbwa okuningwa? Ngele omolwuulingilingi, nawo owa pumbwa okuningilwa omakonakono ga gwedhwa po? Osigo openi? Ngele omolwuulingilingi, itandi ti omolwuulingilingi, otwa pumbwa okutseyithilwa tu shi tseye,” okwa gwedhwa po.
Ithete ominista ontiyali ya tidhwa konima yoomwedhi heyali dhepangelo ndika epe.
Ominista onkulu yuunamapya Mac Hengari okwa tidhwa konima yoomwedhi ndatu sha landula omahokololo kutya okwa li momakwatathano gopaihole nokakadhona okashona.
Lwanima okwa tulwa miipandeko molwomatamaneko gonkambadhala yokugandja oombumbo kunakuningwa oshihakanwa elalakano oku kuthe mo oshipotha shoka, opolisi ya ti. Hengari oku li pondje yondholongo konima yokupewa ombooloha.
[email protected]
[email protected]



Comments
Namibian Sun
No comments have been left on this article