Oshindji sha pumbwa okuningwa opo ku shunithwe pevi omalukanda
Oshindji sha pumbwa okuningwa opo ku shunithwe pevi omalukanda

Oshindji sha pumbwa okuningwa opo ku shunithwe pevi omalukanda

Ayehe mboka ya pumbwa okukutha ombinga meyambulepo lyomalukanda oya pumbwa okwiikaleka kokule netulo pombanda lyoondando, uulingilingi, oombumbo oshowo elongitho nayi lyooprograma dhomagumbo.
Jana-Mari Smith
Dhoka oohapu dhaHeinrich Amushila gwoNamibian Housing Action Group (NHAG), ndjoka tayi yambidhidha oShack Dwellers Federation of Namibia (SDFN).

Amushila okwa popi kutya aathigona naya talike, ko taku kwashilipalekwa kutya oondando odha tulwa pevi.

Monena SDFN okwa tunga omagumbo ge li po 5 000 miitopolwa ayihe 14 moshilongo, na otaya pangele okukwathela oofamili dha thika po 600 opo dhi vule okwiimonena omagumbo muule womvula twa taalela.

Martin Mendelsohn gwoRaison, ngoka a longa uule wethimbo kokutala komakandulepo gomukundu okwa popi kutya omukalo omuwanawa ngoka taya vulu okulongitha okupulitha komeho, eendelelitho lyomukalo gwe gandjo lyevi oshowo okushunitha pevi iipumbiwa.

Okwa popi kutya omaindiko gamwe ngaashi ngoka gatulwa po kElelo lyOshilando shaVenduka oshowo Olutu lwElelo lyOmalukanda kutya inaku pitikwa ooplota ooshona nuunene woosquare metre 300 oshowo omapandanda omashona noometre 13, oyimwe yomwaambyoka tayi shunitha pevi omukalo gwokweendelelitha egandjo lyomavi.

Okwa pula kutya nena ngele otaku tulwa miilonga oondjindikila dholudhi ndoka, oshilando otashi vulu tuu okugandja evi ku kehe gumwe. Beat Weber gwoDevelopment Workshop Namibia (DWN), ngoka a ya muukume nomalelo gamwe po goondoolopa moshilongo opo ku vule okutula miilonga oompangela dhomagumbo momahala ngoka ga hepa, okwa popi kutya omukalo ngoka tagu longithwa mokukandula po ompumbwe yomagumbo ogwo unene gu na oshilonga.

Weber okwa popi kutya ekutho po lyomalukanda mule woomvula ntano otashi vulika moondoolopa odhindji na nashi kale oshilalakanenwa ihe oshi li woo oshinima oshidhigu unene moondoolopa dhimwe po natango ngaashi oshilandopangelo.

Moondoolopa ndhoka nashi kale nduno oshilalakanenwa shotango okushunitha pevi omwaalu gwomalukanda noku kondolola e yo pombanda lyomalukanda ngoka. Omagwedhelepo gamwe ga gandjwa koDWN okutula moongundu oondoolopa kwiikwatelelwa kuunene womalukanda ngoka taga adhika moondoolopa ndhoka nomaupyakadhi ngoka ya taalela.

Ongundu yotango otayi kala noondoolopa ndhoka dhi na omalukanda omashona na odhi li mondjila ombwaanawa okushunitha pevi omalukanda ngoka. Ongundu ontiyali otayi kala nomalukanda ngoka ge na omalukanda omanene ihe oge na oompangela dha nuninwa okushunitha pevi omalukanda ngoka. Ongundu ontitatu oyoondoolopa ngaashi Ovenduka ndhoka dhi na onkalo yomalukanda ya nayipala noonkondo. Okwa popi kutya oongundu ngaashi ndjoka yotango nontiyali oyoondoolopa unene ndhoka dha ninga oonkambadhala dhokuyambulapo onkalo yomagumbo mokati kaathigona.

Okwa popi kutya oondoolopa ndhoka otadhi vulu okuyambidhidhwa mokugandja omagumbo gondando yopevi opo ku yandwe onkalo ye yo pombanda lyomalukanda. Okwa gwedha po kutya eyambidhidho ndyoka otali vulu okuningwa melongelokumwe nomahangano ngaashi SDFN oshowo DWN. Kombinga yoondolopa ndhoka dhi li monomola ontitatu eyambidhidho lya faathana olya pumbiwa, kwa gwedhwa natango omwaalu ogundji gwiimaliwa oshowo emanitho lyooprograma ndhoka dha tulwa miilonga nale ihe inadhi manithwa natango. Okwa tsukumwe noyendji mwa kwatelwa noSDFN, kutya Ovenduka oya taalela omukundu omunene ngele tashi ya koshikumungu shoka. Okwa popi kutya oondoolopa ndhoka dhi li mongundu ontitatu odha pumbwa elelo lyowowina oshowo omalongekidho gopashimaliwa opo ku kwashilipakekwe kutya onkalo ndjoka oya pewa eyambidhidho ndyoka tali pumbiwa mokushunitha onkalo ndjoka pevi. Omapekaapeko omape ngoka ga ningwa oga holola kutya Namibia okwali e na omwaalu gwomalukanda ga thika po 10 500 momvula yo 1991. Okuya pehulilo lyomvula yo 2018, otaku tengenekwa kutya oshilongo oshi na oombashu dha thika po 150 000, noombashu dhi li pe 12 000 otadhi gwedhwa komwaalu ngoka kehe omvula.

Omatengeneko ga ningwa oga holola kutya okuya momvula yo 2025 oshilongo otashi ka kala shi na oombashu odhindji okuyeleka nomagumbo gomakuma, naashoka oomvula owala hetatu dhi li komeho, pamatengeneko gaJohn Mendelsohn gwoRaison, ngoka a ningi omvula ya piti.

MuMaalitsa gwomvula ya piti, omapekaapeko ga ngongwa po koInstitute of Public Policy Research (IPPR) oga holola kutya muule woomvula 28 dha piti okwa tulwa miilonga ooprograma dhepangelo dha nuninwa okugandja omagumbo gondando yopevi ngaashi oBuild Together Programme (BTP), National Housing Enterprise (NHE) oshowo Mass Housing Development Programme (MHDP).



JANA-MARI SMITH

Comments

Namibian Sun 2024-04-25

No comments have been left on this article

Please login to leave a comment

Premier League: Manchester United 4 vs 2 Sheffield United | Everton 2 vs 0 Liverpool | Crystal Palace 2 vs 0 Newcastle | Wolves 0 vs 1 Bournemouth | Arsenal 5 vs 0 Chelsea LaLiga: Sevilla 2 vs 1 Mallorca SerieA: AC Milan 1 vs 2 Inter Milan | AS Roma 1 vs 3 Bologna European Championships Qualifying: Coventry City 2 vs 3 Hull City | Leicester City 5 vs 0 Southampton | Middlesbrough 3 vs 4 Leeds United English Championship: Coventry City 2 vs 3 Hull City | Leicester City 5 vs 0 Southampton | Middlesbrough 3 vs 4 Leeds United Katima Mulilo: 15° | 34° Rundu: 15° | 34° Eenhana: 15° | 35° Oshakati: 17° | 34° Ruacana: 17° | 35° Tsumeb: 18° | 33° Otjiwarongo: 14° | 31° Omaruru: 17° | 34° Windhoek: 15° | 29° Gobabis: 17° | 31° Henties Bay: 15° | 21° Wind speed: 22km/h, Wind direction: S, Low tide: 10:02, High tide: 04:02, Low Tide: 22:08, High tide: 16:27 Swakopmund: 15° | 16° Wind speed: 27km/h, Wind direction: SW, Low tide: 10:00, High tide: 04:00, Low Tide: 22:06, High tide: 16:25 Walvis Bay: 15° | 23° Wind speed: 35km/h, Wind direction: SW, Low tide: 10:00, High tide: 03:59, Low Tide: 22:06, High tide: 16:24 Rehoboth: 16° | 31° Mariental: 19° | 32° Keetmanshoop: 19° | 32° Aranos: 20° | 33° Lüderitz: 14° | 25° Ariamsvlei: 18° | 31° Oranjemund: 14° | 21° Luanda: 26° | 29° Gaborone: 18° | 31° Lubumbashi: 12° | 26° Mbabane: 15° | 20° Maseru: 12° | 26° Antananarivo: 14° | 26° Lilongwe: 14° | 27° Maputo: 20° | 27° Windhoek: 15° | 29° Cape Town: 16° | 24° Durban: 18° | 23° Johannesburg: 18° | 25° Dar es Salaam: 23° | 26° Lusaka: 18° | 29° Harare: 15° | 29° Currency: GBP to NAD 23.74 | EUR to NAD 20.4 | CNY to NAD 2.63 | USD to NAD 19.04 | DZD to NAD 0.14 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.34 | EGP to NAD 0.39 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.72 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.72 | RUB to NAD 0.21 | INR to NAD 0.23 | USD to DZD 134.41 | USD to AOA 834.06 | USD to BWP 13.85 | USD to EGP 47.85 | USD to KES 134.48 | USD to NGN 1277.03 | USD to ZAR 19.05 | USD to ZMW 26.4 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index 74513.94 Up +0.68% | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1545.38 Up +1.53% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 13281.24 Up +0.26% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 25917.59 Down -3.21% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 329.01/OZ UP +0.55% | Copper US$ 4.49/lb UP +1.24% | Zinc US$ 2 852.90/T UP 1.65% | Brent Crude Oil US$ 87.60/BBP DOWN -0.0045 | Platinum US$ 908.34/OZ UP +0.69% Sport results: Premier League: Manchester United 4 vs 2 Sheffield United | Everton 2 vs 0 Liverpool | Crystal Palace 2 vs 0 Newcastle | Wolves 0 vs 1 Bournemouth | Arsenal 5 vs 0 Chelsea LaLiga: Sevilla 2 vs 1 Mallorca SerieA: AC Milan 1 vs 2 Inter Milan | AS Roma 1 vs 3 Bologna European Championships Qualifying: Coventry City 2 vs 3 Hull City | Leicester City 5 vs 0 Southampton | Middlesbrough 3 vs 4 Leeds United English Championship: Coventry City 2 vs 3 Hull City | Leicester City 5 vs 0 Southampton | Middlesbrough 3 vs 4 Leeds United Weather: Katima Mulilo: 15° | 34° Rundu: 15° | 34° Eenhana: 15° | 35° Oshakati: 17° | 34° Ruacana: 17° | 35° Tsumeb: 18° | 33° Otjiwarongo: 14° | 31° Omaruru: 17° | 34° Windhoek: 15° | 29° Gobabis: 17° | 31° Henties Bay: 15° | 21° Wind speed: 22km/h, Wind direction: S, Low tide: 10:02, High tide: 04:02, Low Tide: 22:08, High tide: 16:27 Swakopmund: 15° | 16° Wind speed: 27km/h, Wind direction: SW, Low tide: 10:00, High tide: 04:00, Low Tide: 22:06, High tide: 16:25 Walvis Bay: 15° | 23° Wind speed: 35km/h, Wind direction: SW, Low tide: 10:00, High tide: 03:59, Low Tide: 22:06, High tide: 16:24 Rehoboth: 16° | 31° Mariental: 19° | 32° Keetmanshoop: 19° | 32° Aranos: 20° | 33° Lüderitz: 14° | 25° Ariamsvlei: 18° | 31° Oranjemund: 14° | 21° Luanda: 26° | 29° Gaborone: 18° | 31° Lubumbashi: 12° | 26° Mbabane: 15° | 20° Maseru: 12° | 26° Antananarivo: 14° | 26° Lilongwe: 14° | 27° Maputo: 20° | 27° Windhoek: 15° | 29° Cape Town: 16° | 24° Durban: 18° | 23° Johannesburg: 18° | 25° Dar es Salaam: 23° | 26° Lusaka: 18° | 29° Harare: 15° | 29° Economic Indicators: Currency: GBP to NAD 23.74 | EUR to NAD 20.4 | CNY to NAD 2.63 | USD to NAD 19.04 | DZD to NAD 0.14 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.34 | EGP to NAD 0.39 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.72 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.72 | RUB to NAD 0.21 | INR to NAD 0.23 | USD to DZD 134.41 | USD to AOA 834.06 | USD to BWP 13.85 | USD to EGP 47.85 | USD to KES 134.48 | USD to NGN 1277.03 | USD to ZAR 19.05 | USD to ZMW 26.4 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index 74513.94 Up +0.68% | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1545.38 Up +1.53% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 13281.24 Up +0.26% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 25917.59 Down -3.21% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 329.01/OZ UP +0.55% | Copper US$ 4.49/lb UP +1.24% | Zinc US$ 2 852.90/T UP 1.65% | Brent Crude Oil US$ 87.60/BBP DOWN -0.0045 | Platinum US$ 908.34/OZ UP +0.69%