• Home
  • DISASTERS
  • Ondjala ya tseyithwa kutya onkalo yopaulumomhumbwe moshilongo
Ondjala ya tseyithwa kutya onkalo yopaulumomhumbwe moshilongo
Ondjala ya tseyithwa kutya onkalo yopaulumomhumbwe moshilongo

Ondjala ya tseyithwa kutya onkalo yopaulumomhumbwe moshilongo

Epangelo oya tseyitha kutya otali ka longitha oshimaliwa sha thika poomiliyona 572, moonkambadhala dhokukondjitha onkalo yoshikukuta ndjoka ya taalela Namibia.
Ellanie Smit
Omanga epangelo lya tseyitha kutya onkalo yoshikukuta moshilongo oya ninga onkalo yopaulumomhumbwe, aanafaalama oya taaalela onkalo ya dhigupala noonkondo na oya pewa omayele opo ya ngongepo oompangela dhuule woomvula ntano dha nuninwa okuungaunga nonkalo yompumbwe yoshimaliwa uuna omuloka gwa tameke ishewe.

Hage Geingob, okwa tseyitha onkalo yoshikukuta kutya oya ningi uupyakadhi woshigwana wopaulumomhumbwe, mOmaandaha.

Momvula 2013 oshowo 2016, epangelo natango olya li lya tseyitha oshikukuta onga onkalo yopaulumumhumbwe moshilongo.

Omuprima gwaNamibia, Saara Kuugongelwa-Amadhila okwa tseyitha mEtiyali momutumba gwopashigwana kutya, epangelo otali ka longitha oomiliyona 572 mokulwitha oshikukuta moshilongo.

Okwa popi woo kutya otaku pumbiwa eyambidhidho okuza kAaNamibia ayehe unene aanangeshefa oshowo iigwana yopondje opo ku vule okukwathelwa aakwasshigwana ayehe mboka ya gumwa konkalo yoshikukuta.

Omunambelewa Omukuluntu gwoNamibia Agriculture Union (NAU), Roelie Venter okwa popi kutya osha simana noonkondo sho omuleli gwoshilongo pethimbo a ningi etseyitho lyonkalo ndjoka onga omukundu gwa taalela oshigwana, a pula elongelo kumwe okuza koombelewa adhihe niikondo yepangelo ayihe opo ya longele kumwe mokukondjitha oshikukuta.

Okwa popi kutya iiputudhilo yopashimaliwa oya pumbwa woo nayo okuyambidhidha aanafaalama omolwa onkalo yuupyakadhi woshimaliwa ndjoka ya taalela. Oshiholelwa okwa gandjwa kutya, andola mboka ye na omikuli dhuunafaalama, omathimbo gawo gokushunitha omikuli dhoka, naga lelepekwe.

Venter okwa popi kutya okwa pumbwa woo okuningwa ompangela yuule woomvula ntano yokuhwepopaleka onkalo yiiyemo yaanafaalama molwaashoka otaya ka kala ya taalela ompumbwe yiiyemo natango uuna omuloka gwa tameke.

Okwa popi kutya oku na einekelo kutya iigwana yopondje otayi ka vula okugandja omakwatho goondya ihe omakwatho gokutula miilonga ooskema dhi na sha nonkalo yoshikukuta okuza andola komahangano gopondje otashi ka kala oshidhigu.

Okwa tsikile kutya onkatu yotango ndjoka ya pumbwa okukatukwa, okutula miilonga ooskema dhoshikukuta nokutala tango kiiyetwapo mbyoka ya simana noonkondo na oya pumbwa okukala ponomola yotango.

“Shoka sha simana tango okutula miilonga omulandu gwoku yambidhidha elanditho lyiimuna, shoka otashi ka shunitha pevi ekanitho nokugamenena po woo oonzo dhuulithilo.”

Venter okwa popi kutya onkalo oya dhigupala unene mokati kaaniimuna, ta gwedha po kutya okwa pumbwa okukatukwa oonkatu opo kuyandwe omaso giimuna ngoka taga vulu okuyandwa.



Ondando dhokutoma

Okwa popi kutya onkalo shoMeatco ta hwepopaleke oondando dhokutoma oshinima oshiwanawa, molwaashoka ope na ompito yokufala iimuna kuMeatco.

Pahapu dhe, Meatco ngashiingeyi ota tomo oongombe dhi li po 600 mesiku naashoka inashi ningwa nale okuyeleka nonakuziwa.

Ehangano lyoNamibia National Farmers Union (NNFU) olya tsakanene niilyo yalyo mOtjiwarongo mEtiyali nokutopolelathana onkundana kombinga yonkalo yoshikukuta ndjoka ya tseyithwa kepangelo kutya oya ninga onkalo yopaulumomhumbwe.

Omukomeho gwoNNFU, Mwilima Mushokobanji okwa lombwele oshifokundaneki shoNamibian Sun kutya otaya ka kala ye na omutumba niikundaneki lwanima.

Oongombe dha thika po 30 000 odha sa nale koshikukuta, omanga iikombo yi li po 24 598, oonzi 8 238, oonkambe 518 noondoongi dhi li 296 okwa lopotwa dha sa kondjala.

Comments

Namibian Sun 2024-04-20

No comments have been left on this article

Please login to leave a comment

LaLiga: Athletic Club 1 vs 1 Granada SerieA: Cagliari 2 vs 2 Juventus | Genoa 0 vs 1 SS Lazio Katima Mulilo: 16° | 35° Rundu: 16° | 34° Eenhana: 18° | 35° Oshakati: 20° | 34° Ruacana: 19° | 35° Tsumeb: 18° | 33° Otjiwarongo: 17° | 31° Omaruru: 17° | 33° Windhoek: 16° | 30° Gobabis: 17° | 31° Henties Bay: 17° | 24° Wind speed: 21km/h, Wind direction: S, Low tide: 07:53, High tide: 14:09, Low Tide: 19:53, High tide: 02:00 Swakopmund: 17° | 21° Wind speed: 23km/h, Wind direction: SW, Low tide: 07:51, High tide: 14:07, Low Tide: 19:51, High tide: 02:00 Walvis Bay: 19° | 27° Wind speed: 30km/h, Wind direction: SW, Low tide: 07:51, High tide: 14:06, Low Tide: 19:51, High tide: 02:00 Rehoboth: 18° | 32° Mariental: 21° | 34° Keetmanshoop: 23° | 34° Aranos: 20° | 34° Lüderitz: 18° | 31° Ariamsvlei: 23° | 37° Oranjemund: 16° | 27° Luanda: 26° | 29° Gaborone: 20° | 33° Lubumbashi: 15° | 26° Mbabane: 16° | 30° Maseru: 13° | 27° Antananarivo: 13° | 27° Lilongwe: 15° | 27° Maputo: 19° | 32° Windhoek: 16° | 30° Cape Town: 17° | 26° Durban: 19° | 26° Johannesburg: 18° | 29° Dar es Salaam: 24° | 29° Lusaka: 17° | 28° Harare: 14° | 29° #REF! #REF!