Omuloka omuwanawa tagu tengenekwa
Omuloka omuwanawa tagu tengenekwa

Omuloka omuwanawa tagu tengenekwa

Ellanie Smit
Okwa tengenekwa onkalo yombepo tayi shambula sho kwa tegelelwa omuloka omuwanawa muule woomwedhi mbali dha hupako.

Onkalo ndjoka okwa hololwa kutya otayi vulu okweetitha eteyo tali shambula momvula yo 2020.

Kwiikwatelelwa kolopota yelongo lyoondya ndjoka ya piti ya pitithwa moNamibia, nuumvo okwa longwa oondya ooshona omolwa onkalo yoshikukuta ndjoka ya kalako, sho inaku monika omuloka gu li nawa.

Palopota ndjoka ya pitithwa, elongekidho lyevi lyokupulula otali tameke momwedhi Novemba, omanga eteyo hali ningwa muMei naJuni. Omutengenekwa gwonkalo yombepo gongashiingeyi ogwa holola kutya elongo lyiilya otali tameke pokati komwedhi Novemba naDesemba unene miitopolwa yonooli oshowo pokati konooli. Onkalo yombepo yaana omuloka oyo taku lopotwa ya etitha elongo lyoondya lya nkundipala nuumvo.

Nuumvo ootona dhiilya ndhoka dha longwa odhi li pevi lyootona 60 000. “Ompumbwe yomuloka omvula ya piti oshowo nuumvo oya gumu nayi elongo lyiilya miitopolwa ngaashi Omusati, Oshana oshowo Oshikoto.” Olopota oya tsikile kutya omolwa egwo pevi lyenduluko lyoondya, shoka osha etitha ondjele yeeto lyoondya moshilongo yi londe pombanda noopresenda dha thika po 8 okuyeleka noomvula ntano dha piti. Olopota ya tsikile kutya ootona dhepungu dha thika po 180 000 odheetwa moshilongo okuzilila moshishiindalongo South Africa, nomwaalu ngoka ogu li pombanda noopresenda 20 okuyeleka noomvula ntano dha piti.

Eeto moshilongo lyiilya otali tengenekwa li li pootona 95 000, nomwaalu ngoka nago oguli pombanda noopresenda 20 okuyeleka nomwaalu gwiilya ngoka gweetwa moshilongo momvula yo 2018. Olopota oya holola kutya ompumbwe yomuloka oya etitha woo ompumbwe yomeya nokuguma nayi iimuna. Palopota ndjoka ya pitithwa kuuministeli wuunamapya, iimuna ya thika po 60 000 oya si momvula yo 2019 miitopolwa yomonooli oshowo muumbugantu. Olopota yoVulnerability Assessment Committee (VAC), oya holola kutya aantu ya thika po 290 000 oya taalela ompumbwe yoondya pokati komwedhi Kotomba gwonuumvo oshowo muMaalitsa gwo 2020. Omwaalu ngoka otagu yi pombanda noopresenda 12 kehe omvula. Aanamapya miitopolwa ngaashi Zambezi, Kavango East oshowo Kavango West oyo unene ya gumwa sho oondya dhawo hadhi ya zilile owala momapya gawo, na omo woo haya imonene iiyemo.

Onkalo yompumbwe yomuloka oye ya guma noonkondo sho inaya vula okumona oondya dha gwana okuyapalutha oshowo okulanditha ya vule okwiimonena iiyemo.

[email protected]



ELLANIE SMIT

Comments

Namibian Sun 2024-04-18

No comments have been left on this article

Please login to leave a comment

Premier League: Chelsea 6 vs 0 Everton LaLiga: Osasuna 0 vs 1 Valencia SerieA: Atalanta 2 vs 2 Hellas Verona | Fiorentina 1 vs 1 Genoa European Championships Qualifying: Southampton 3 vs 0 Preston North End English Championship: Southampton 3 vs 0 Preston North End Katima Mulilo: 18° | 34° Rundu: 18° | 33° Eenhana: 20° | 36° Oshakati: 22° | 35° Ruacana: 21° | 35° Tsumeb: 20° | 33° Otjiwarongo: 18° | 32° Omaruru: 20° | 34° Windhoek: 17° | 31° Gobabis: 18° | 31° Henties Bay: 16° | 24° Wind speed: 22km/h, Wind direction: S, Low tide: 06:51, High tide: 13:03, Low Tide: 18:49, High tide: 01:16 Swakopmund: 16° | 19° Wind speed: 23km/h, Wind direction: SW, Low tide: 06:49, High tide: 13:01, Low Tide: 18:47, High tide: 01:14 Walvis Bay: 17° | 26° Wind speed: 28km/h, Wind direction: SW, Low tide: 06:49, High tide: 13:00, Low Tide: 18:47, High tide: 01:13 Rehoboth: 18° | 32° Mariental: 21° | 34° Keetmanshoop: 21° | 35° Aranos: 20° | 33° Lüderitz: 15° | 28° Ariamsvlei: 21° | 35° Oranjemund: 15° | 24° Luanda: 26° | 29° Gaborone: 18° | 30° Lubumbashi: 16° | 25° Mbabane: 15° | 26° Maseru: 11° | 24° Antananarivo: 10° | 24° Lilongwe: 17° | 24° Maputo: 19° | 30° Windhoek: 17° | 31° Cape Town: 16° | 24° Durban: 19° | 26° Johannesburg: 15° | 26° Dar es Salaam: 23° | 29° Lusaka: 18° | 28° Harare: 15° | 28° Currency: GBP to NAD 23.81 | EUR to NAD 20.41 | CNY to NAD 2.65 | USD to NAD 19.17 | DZD to NAD 0.14 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.33 | EGP to NAD 0.38 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.02 | ZMW to NAD 0.74 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.62 | RUB to NAD 0.2 | INR to NAD 0.23 | USD to DZD 134.31 | USD to AOA 832.83 | USD to BWP 13.77 | USD to EGP 48.28 | USD to KES 132.73 | USD to NGN 1147.53 | USD to ZAR 19.17 | USD to ZMW 25.5 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index 73271.44 Up +0.38% | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1531.99 Up +0.70% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 13455.65 Up +0.53% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 28332.65 Down -4.5% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 380.30/OZ UP +0.52% | Copper US$ 4.41/lb UP +2.03% | Zinc US$ 2 831.90/T UP 0.11% | Brent Crude Oil US$ 87.34/BBP DOWN -0.0042 | Platinum US$ 939.84/OZ DOWN -0.0002 Sport results: Premier League: Chelsea 6 vs 0 Everton LaLiga: Osasuna 0 vs 1 Valencia SerieA: Atalanta 2 vs 2 Hellas Verona | Fiorentina 1 vs 1 Genoa European Championships Qualifying: Southampton 3 vs 0 Preston North End English Championship: Southampton 3 vs 0 Preston North End Weather: Katima Mulilo: 18° | 34° Rundu: 18° | 33° Eenhana: 20° | 36° Oshakati: 22° | 35° Ruacana: 21° | 35° Tsumeb: 20° | 33° Otjiwarongo: 18° | 32° Omaruru: 20° | 34° Windhoek: 17° | 31° Gobabis: 18° | 31° Henties Bay: 16° | 24° Wind speed: 22km/h, Wind direction: S, Low tide: 06:51, High tide: 13:03, Low Tide: 18:49, High tide: 01:16 Swakopmund: 16° | 19° Wind speed: 23km/h, Wind direction: SW, Low tide: 06:49, High tide: 13:01, Low Tide: 18:47, High tide: 01:14 Walvis Bay: 17° | 26° Wind speed: 28km/h, Wind direction: SW, Low tide: 06:49, High tide: 13:00, Low Tide: 18:47, High tide: 01:13 Rehoboth: 18° | 32° Mariental: 21° | 34° Keetmanshoop: 21° | 35° Aranos: 20° | 33° Lüderitz: 15° | 28° Ariamsvlei: 21° | 35° Oranjemund: 15° | 24° Luanda: 26° | 29° Gaborone: 18° | 30° Lubumbashi: 16° | 25° Mbabane: 15° | 26° Maseru: 11° | 24° Antananarivo: 10° | 24° Lilongwe: 17° | 24° Maputo: 19° | 30° Windhoek: 17° | 31° Cape Town: 16° | 24° Durban: 19° | 26° Johannesburg: 15° | 26° Dar es Salaam: 23° | 29° Lusaka: 18° | 28° Harare: 15° | 28° Economic Indicators: Currency: GBP to NAD 23.81 | EUR to NAD 20.41 | CNY to NAD 2.65 | USD to NAD 19.17 | DZD to NAD 0.14 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.33 | EGP to NAD 0.38 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.02 | ZMW to NAD 0.74 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.62 | RUB to NAD 0.2 | INR to NAD 0.23 | USD to DZD 134.31 | USD to AOA 832.83 | USD to BWP 13.77 | USD to EGP 48.28 | USD to KES 132.73 | USD to NGN 1147.53 | USD to ZAR 19.17 | USD to ZMW 25.5 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index 73271.44 Up +0.38% | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1531.99 Up +0.70% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 13455.65 Up +0.53% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 28332.65 Down -4.5% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 380.30/OZ UP +0.52% | Copper US$ 4.41/lb UP +2.03% | Zinc US$ 2 831.90/T UP 0.11% | Brent Crude Oil US$ 87.34/BBP DOWN -0.0042 | Platinum US$ 939.84/OZ DOWN -0.0002