Aapunguli yaGerman ya sholola
Omupresidende gwoGerman Bundesrat (Federal Council), Daniel Günther okwa popi kutya aapunguli yaGerman oya pyakudhukwa okupungula meliko lyaNamibia ihe omilandu dhilwe kombinga yetopolo lyeliko moshilongo odho tadhi ya sitha uunye.
Günther, ngoka ta kwatele komeho osheendo shaanapolotika oshowo aanangeshefa yaGermany moNamibia okwa tsu omuthindo kutya aanangesehfa yaGermny oya hala okupungula moNamibia ihe osha simana kuyo pu kale pe na omilandu dhopaveta.
“Gumwe oku na okukala a kotoka ngele tashi ya pokwaadha uuthike pamwe pokati kaaluudhe naatiligane, ndjoka ompito. Ihe inatu pumbwa okwiidhimbika kutya ongeshefa tayi pungula oshimaliwa shoka oshinima shiikalekelwa na inashi pumbwa okutulwa mumwe, onkene ongeshefa moNamibia osha simana kutya oompango dhimwe odha yelitha kutya aazaizai naya kale ye na egameno lyontumba uuna yahala okupungula,” Günther a popi pegumbo lyepangelo, pethimbo a tsakanene nOmupresidende, Hage Geingo mOmaandaha.
Okwa popi kutya osha simana aapunguli ya kale ye na ontseyo kutya oompangu odh eya gamena ngiini muule wethimbo ele.
Geingob okwa popi kutya okwaahathike pamwe paliko okwa etithwa komadhipago gakiinahenda ngoka ga ningwa kuGermany oshowo aakolonyeki yalwe naashoka oshi li einda nonando epangelo otali kambadhala.
Okwa popi kutya Namibia okwa holola okwiiyutha koompango nokupopya kutya okwa tula po ompito yokulanditha poErindi Private Game Reserve komuzaizai nonando AaNamibia kaye na evi.
“Oto pungula ngiini moshilongo shoka tashi yaka omulilo ngula? Moshilongo shetu okwaahathikepamwe okwiikwatelela kolwaala, naashoka osha yooloka kiilongo yimwe. Itatu ti itatu ka kwatako okuza kaantu mboka nokugandja kaathigona … nenge okukutha kaatiligane nokugandja kaaluudhe ihe aaludhe omo yeli muka,” Geingob a popi.
Sho a ningilwa omapulaapulo kombinga yomapopyo gaGünther, Dr Omu Kakujaha-Matundu, omutseyinawa paliko okwa popi kutya ota popi owala ngaaka onga omaipopilo sho Germany ke wete mo ohokwe yomapungulilo moNamibia.
Okwa popi kutya aapunguli ihaya shololithwa konkalo yooveta nenge kiita ngaashi miilongo Democratic Republic of Congo (DRC) oshowo Syria, moka iiyemo okuzilila momapungulo yi li pombanda.
Okwa popi woo kombinga yoNational Equitable Economic Empowerment Framework (NEEEF) moka mwa tothwa mo oopresenda 25 dhuumwene tadhi gandjwa po, shoka nena tashi ka etitha ongeshefa yomutiligane tayi gandja po oopresebda 25 dhuumwene wongeshefa kaantu mboka ya kala inaya talika nale monakuziwa onga shimwe shomwaambyoka tayi ningitha ngaaka.
Kakujaha-Matundu okwa gwedhapo kutya oya hala owala okuheka epangelo opo li ninge omalunduluko ngoka taga vulu nokuli okushunitha pevi oompito dhomapungulo.
JEMIMA BEUKES
Günther, ngoka ta kwatele komeho osheendo shaanapolotika oshowo aanangeshefa yaGermany moNamibia okwa tsu omuthindo kutya aanangesehfa yaGermny oya hala okupungula moNamibia ihe osha simana kuyo pu kale pe na omilandu dhopaveta.
“Gumwe oku na okukala a kotoka ngele tashi ya pokwaadha uuthike pamwe pokati kaaluudhe naatiligane, ndjoka ompito. Ihe inatu pumbwa okwiidhimbika kutya ongeshefa tayi pungula oshimaliwa shoka oshinima shiikalekelwa na inashi pumbwa okutulwa mumwe, onkene ongeshefa moNamibia osha simana kutya oompango dhimwe odha yelitha kutya aazaizai naya kale ye na egameno lyontumba uuna yahala okupungula,” Günther a popi pegumbo lyepangelo, pethimbo a tsakanene nOmupresidende, Hage Geingo mOmaandaha.
Okwa popi kutya osha simana aapunguli ya kale ye na ontseyo kutya oompangu odh eya gamena ngiini muule wethimbo ele.
Geingob okwa popi kutya okwaahathike pamwe paliko okwa etithwa komadhipago gakiinahenda ngoka ga ningwa kuGermany oshowo aakolonyeki yalwe naashoka oshi li einda nonando epangelo otali kambadhala.
Okwa popi kutya Namibia okwa holola okwiiyutha koompango nokupopya kutya okwa tula po ompito yokulanditha poErindi Private Game Reserve komuzaizai nonando AaNamibia kaye na evi.
“Oto pungula ngiini moshilongo shoka tashi yaka omulilo ngula? Moshilongo shetu okwaahathikepamwe okwiikwatelela kolwaala, naashoka osha yooloka kiilongo yimwe. Itatu ti itatu ka kwatako okuza kaantu mboka nokugandja kaathigona … nenge okukutha kaatiligane nokugandja kaaluudhe ihe aaludhe omo yeli muka,” Geingob a popi.
Sho a ningilwa omapulaapulo kombinga yomapopyo gaGünther, Dr Omu Kakujaha-Matundu, omutseyinawa paliko okwa popi kutya ota popi owala ngaaka onga omaipopilo sho Germany ke wete mo ohokwe yomapungulilo moNamibia.
Okwa popi kutya aapunguli ihaya shololithwa konkalo yooveta nenge kiita ngaashi miilongo Democratic Republic of Congo (DRC) oshowo Syria, moka iiyemo okuzilila momapungulo yi li pombanda.
Okwa popi woo kombinga yoNational Equitable Economic Empowerment Framework (NEEEF) moka mwa tothwa mo oopresenda 25 dhuumwene tadhi gandjwa po, shoka nena tashi ka etitha ongeshefa yomutiligane tayi gandja po oopresebda 25 dhuumwene wongeshefa kaantu mboka ya kala inaya talika nale monakuziwa onga shimwe shomwaambyoka tayi ningitha ngaaka.
Kakujaha-Matundu okwa gwedhapo kutya oya hala owala okuheka epangelo opo li ninge omalunduluko ngoka taga vulu nokuli okushunitha pevi oompito dhomapungulo.
JEMIMA BEUKES
Comments
Namibian Sun
No comments have been left on this article